choroszy2

132

132

Rys. 5.59. Ustalenie przedmiotu płaszczyzną i stożkowym otworem na trzpieniu wysuwanym

otwór stożkowy stanowi pomocniczą powierzchnią ustalającą, natomiast płaszczyzna czołowa dla wiąkszej średnicy stożka -główną powierzchnią ustalającą. W przypadku obrobionego otworu stożkowego posługujemy się nim jako główną powierzchnią ustalającą. Wtedy do ustalania używamy trzpieni stożkowych stałych lub kłów (rys. 5.60).

a    b    c

Rys. 5.60. Ustalenie przedmiotów otworem stożkowym: a) na trzpieniu stożkowym, b), c) na kle

2. Powierzchniami kulistymi zewnętrznymi ustalamy przedmioty za pomocą stożków. Na rysunku 5.6la przedstawiono zastosowanie tego rodzaju elementu ustawczego do ustalania przedmiotu płaszczyzną i nie obrobioną powierzchnią kulistą. Aby zwiększyć dokładność ustalania, część powierzchni ustaw-czej usunięto, pozostawiając tylko trzy niewielkie występy. Pełne gniazda stożkowe natomiast stosuje się w ustalaniu przedmiotu jego powierzchniami kulistymi obrobionymi (rys. 5.6lb). W pewnych przypadkach w bazowaniu mogą być pomocne powierzchnie kuliste wewnętrzne. Użyteczne mogą być w takim przypadku urządzenia samoustalające, najczęściej z trzema wysuwnymi kołkami. Powierzchnia kulista wewnętrzna stanowi bazę pomocniczą, płaszczyzna zaś większego czoła przedmiotu -bazę główną (rys. 5.6lc).

3. Gwinty jako powierzchnie ustalające rzadko się wykorzy-

Rys. 5.61. Ustalenie przedmiotów: a) płaszczyzną i powierzchnią kulistą, b) tylko powierzchnią kulistą, c) mechanizm do ustalania przedmiotu płaszczyzną i powierzchnią kulistą wewnętrzną, 1 - kołek wysuwmy, 2 - sworzeń, 3 - krzywka