choroszy)5

295

295

Rys. 15.30. Kopiowanie powierzchni stożkowych i prostopadłych odsadzeń ze stałym posuwem prowadzącym/

W czasie kopiowania narządzie wodzące przebywa drogę po trajektorii płaskiej. Płaską krzywą ruchu można jednoznacznie określić jej rzutami na dwie osie zazwyczaj prostopadłe do siebie. Ruch zaś punktu po torze płaskim można określić za pomocą wektorów na tych osiach. Jeśli zaś ruchomy punkt ma pozostać na torze, to w każdej chwili wypadkowa obu wektorów musi się pokrywać ze styczną do krzywej ruchu. Na rozumowaniu tym polega rozkładanie szybkości kopiowania na dwie składowe. Osie obranego układu współrzędnych mogą zawierać z sobą dowolny kąt. Prostokątny układ przyjmujemy ze względu na mechanizmy istniejące na niektórych obrabiarkach, jak np. suporty krzyżowe działające w kierunkach wzajemnie prostopadłych. Tam jednak, gdzie zachodzi konieczność, np. toczenia prostopadłych kołnierzy, pochyla się osie pod kątem 60° (rys. 15.30).

Spotykane rozwiązania tokarek kopiarek z dwoma suportami do toczenia kopiowego o przeciwnych lub zgodnych kierunkach ruchów posuwowych (rys.

15.31) odznaczają się nie tylko większą wydajnością, ale też możliwością wykonania w jednym ustawieniu przedmiotów o takim kształcie, których uzyskanie przy innych rozwiązaniach konstrukcji obrabiarki wymagałoby obróbki w dwóch zamocowaniach. Wyposażenie tych obrabiarek w dodatkowy suport poprzeczny do toczenia podcięć umożli-

Rys. 15.31. Schematy toczenia kopiowego dwoma suportami