choroszy)9

299

ne trzpienie umożliwiają stosowanie dużych posuwów na ząb, co również zwiększa wydajność obróbki.

Podczas obróbki zgrubnej materiałów ciągliwych użyteczne może być frezotocze-nie. Z rysunku 15.35, który odnosi się do tego przypadku widać, że prędkość skrawania w tym procesie składa się z dwóch składowych, a mianowicie prędkości obwodowej przedmiotu obrabianego i prędkości obwodowej narzędzia. Ze względu na położenie osi przedmiotu i narzędzia można rozróżnić frezotoczenie współosiowe (rys. 15.35a) i prostopadłe (rys. 15.35b). Obie odmiany różnią się kinematyką skrawania i kształtem

b

Rys. 15.35. Odmiany szybkościowego frezotoczenia zewnętrznego przeciwbieżnego: a - współosiowe, b - prostopadłe; n_p - prędkość obrotowa przedmiotu obrabianego, n_n - prędkość obrotowa narzędzia skrawającego [81]

geometrycznym narzędzi, są natomiast do siebie podobne pod względem uzyskiwanych kształtów wiórów i objętościowych wydajności skrawania.

Zaletą frezotoczenia jest duża względna prędkość skrawania, 3-5-krotny wzrost -w porównaniu z konwencjonalnym toczeniem - objętościowej wydajności skrawania i niezawodne rozdrabnianie wióra. Ta ostatnia cecha sprzyja automatyzacji procesu, ułatwia usuwanie wiórów i zmniejsza niebezpieczeństwo obrażeń. Ujemną stroną jest natomiast potrzeba wyposażenia tokarki w specjalne urządzenie do frezowania [81].

Toczenie obwiedniowe metodą Comeliusa powierzchni obrotowych (rys. 15.36a) lub śrubowych (rys. 15.36b) polega na zastosowaniu specjalnego obwiedniowego noża tokarskiego. Zarys toczonych obwiedniowo przedmiotów powstaje w wyniku ruchu obrotowego narzędzia dokoła jego osi, posuwu narzędzia w kierunku równoległym do osi przedmiotu i jednoczesnego ruchu obrotowego przedmiotu. Współpraca narzędzia z przedmiotem obrabianym jest taka sama jak współpraca koła zębatego z zębatką. Zaletą obróbki obwiedniowej jest ciągła zmiana pracującej części noża. Wykonanie narzędzia jest jednak bardzo kosztowne. Dlatego toczenie obwiedniowe może być stosowane w produkcji wielkoseryjnej i masowej.