489
obróbki już po montażu. Taki sposób postępowania umożliwia np. osiągnięcie żądanej współosiowości gniazda narzędziowego głowicy rewolwerowej z wrzecionem rewol-werówki w zakresie 10-20 fim. Gdyby nie ta obróbka, współosiowość byłaby wynikiem całego łańcucha wymiarów: wrzeciona, łożysk, otworu wrzecionowego w korpusie wrzeciennika, niektórych części suportu i głowicy rewolwerowej. Ze względu na tak duży łańcuch wymiarowy nie jest możliwe osiągnięcie innymi sposobami wymaganych bardzo małych wartości odchyłek współosiowości.
Inny sposób, który zdał egzamin w produkcji jednostkowej ciężkich maszyn, to obróbka według wymiaru części współpracujących. Punktem wyjścia w tej metodzie jest dokładny pomiar odpowiedniego wymiaru jednej z części współpracujących. Następnie uwzględniając żądane pasowanie, obliczamy wymiar części drugiej i według niego wykonujemy obróbkę.
Istotą każdego procesu technologicznego montażu jest wykonanie szeregu połączeń (złącz) jednostek montażowych. Przez użyte określenie połączenie należy tutaj, jako też w dalszej części pracy, rozumieć fragment konstrukcji (maszyny, urządzenia lub zespołu dowolnego rzędu) stanowiący powiązanie dwóch lub więcej jednostek montażowych, ograniczający całkowite lub częściowe ich wzajemne przemieszczenie i umożliwiający przeniesienie siły lub mocy z jednej jednostki na drugą. Wydzieloną część (fragment) jednostki montażowej przystosowaną do połączenia z odpowiednio przygotowaną częścią (fragmentem) innej jednostki (lub innych jednostek) podlegającej łączeniu (np. czop, gwint, otwór, płaszczyzna itp.) nazywamy przyłączem. Ze względu na wpływ rodzaju użytego do montażu połączenia na przebieg montażu i jakość wyrobu, dla projektanta procesu technologicznego montażu niezbędna jest znajomość zarówno klasyfikacji wszystkich połączeń, jak i sposobów ich wykonania.
Spośród wielu spotykanych w literaturze technicznej prób klasyfikacji stosowanych w budowie maszyn połączeń najkorzystniejszy - ze względu na potrzeby montażu -okazał się podział pokazany na rysunku 22.12. Wszystkie połączenia najogólniej można podzielić na dwie grupy zasadnicze: technologiczne i konstrukcyjne. Połączenia technologiczne stanowią powiązanie jednostek montażowych przez wprowadzenie do procesu montażu specjalnych operacji (zabiegów) w celu uzyskania więzi między jednostkami. Połączenia konstrukcyjne obejmują powiązania kształtowe lub cierne jednostek montażowych, których przyłącza są odpowiednio wstępnie ukształtowane. Obydwie grupy połączeń dzieli się na rodzaje, a te z kolei na typy.