Komisja zaproponowała szereg wewnętrznych regulacji, wymuszających uwzględnienie problemów środowiska na możliwie najwcześniejszym etapie uruchamiania zarówno prawnych, jak i innych środków realizacji przedsięwzięć. W czasie spotkania w Santorini 13-14 maja 1994 r. unijni ministrowie środowiska uznali potrzebę przyjęcia jednolitego podejścia do spraw turystyki, aby w dalszym ciągu pracować nad pełnym wdrażaniem aktów prawnych Wspólnoty i zmniejszać skutki podejmowanych przedsięwzięć związanych z turystyką dla środowiska. Taki pogląd podzieliła także Rada Europejska organizując akcje i spotkania związane z ochroną środowiska w powiązaniu z turystyką. Od tej chwili turystyka na obszarze Unii Europejskiej będzie planowana i realizowana na zasadach trwałego rozwoju. Wspólnota jest również sygnatariuszem konwencji międzynarodowych dotyczących regionów, które są szczególnie zagrożone przez wpływ turystyki. Są to m.in.: „Konwencja Barcelońska w sprawie ochrony regionu śródziemnomorskiego”, „Konwencja o ochronie Alp”.
Zainteresowanie turystyką jako jedną z dziedzin o potencjalnie dużym znaczeniu dla polityki regionalnej, pojawiło się w dokumentach Wspólnot późno, bo dopiero w 1984 roku. Za szczególnie cenne uznano wkład turystyki w tworzenie miejsc pracy. W 1996 roku został opublikowany raport poświęcony dotychczasowym działaniom turystyki na rzecz rozwoju regionalnego. Jednak w dokumentach Unii trudno jest się doszukać jednoznacznych działań dotyczących turystyki w kontekście rozwoju regionalnego. Przedsięwzięcia turystyczne traktowane są jako jeden z elementów, kierunków działania na rzecz wdrożenia ich w ramach programów zakładających rozwój lokalnej gospodarki.
nych, podlegających procedurze kontrolnej Wspólnoty. 3. Przygotowując politykę dotyczącą środowiska naturalnego, Wspólnota bierze pod uwagę: dostępne dane naukowo-techniczne; warunki środowiska naturalnego w różnych regionach Wspólnoty; potencjalne zyski i koszty działań lub braku działań; gospodarczy i społeczny rozwój Wspólnoty jako całości i równomierny rozwój jej regionów.
W takich przypadkach ustalenie wielkości nakładów na programy turystyczne jest trudne do wyodrębnienia ponieważ wymagałoby to drobiazgowego podejścia68.
Nakłady na politykę regionalną UE dzielimy na cztery grapy:
I. Fundusze Strukturalne.
II. Inicjatywy i działania innowacyjne.
III. Fundusz Spójności.
IV. Środki przedakcesyjne.
Obecnie głównym źródłem finansowania polityki rozwoju regionalnego UE są Fundusze Strukturalne. Budżet Funduszy Strukturalnych na lata 2000-2006 wynosi 253 mld EURO. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (ERDF - European Regional Development Fund) - utworzony w 1975 roku, w porównaniu z innymi Funduszami dysponuje największymi środkami. Jego zadaniem jest zmniejszanie różnic między regionami, dzięki pomocy inwestycyjnej na rozwój infrastruktury oraz dla działów wytwórczych. Szczegółowe zasady jego funkcjonowania obejmujące lata 2000-2006, określone zostały w rozporządzeniu nr 1783/99 Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej. Fundusz ten dysponuje około 45% ogółu środków przeznaczonych na wsparcie strukturalne, co stanowi 95 mld EURO. EFRR zarządzany jest przez Dyrekcję do spraw Polityki Regionalnej Komisji Europejskiej. Zakres finansowania ERDF w odniesieniu do rozwoju turystyki lub przedsięwzięć wpływających na turystykę obejmuje:
a) rozwój turystyki i inwestycji w dziedzinie kultury, w tym ochronę dziedzictwa kulturowego i naturalnego;
b) wzrost atrakcyjności regionów poprzez poprawę standardu infrastruktury;
c) współpraca transnarodowa, transgraniczna, międzyregionalna maj ąca na celu trwały regionalny i lokalny rozwój69.
Europejski Fundusz Socjalny (ESF - European Social Fund) - utworzony w 1958 roku na mocy Traktatu Rzymskiego, jest najstarszym wspólno-
68 E. Dziedzic, TUrystyka w polityce regionalnej UE, (w:) S. Bosiacki (red.), Gospodarka turystyczna u progu XXI wieku, Poznań: AWF 2000, s. 33.
69 L. Butowski, M.Wątorska-Dec, M. Żukowski, Finansowanie Rozwoju Turystyki ze środków Unii Europejskiej. Poradnik dla samorządów terytorialnych i przedsiębiorstw turystycznych oraz organizacji pozarządowych, Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Turystyki 2002, s. 51-52.
187