CZĘŚĆ II • Zachowania organizacyjno
Zarządzani* przez efekty
Procesy zarządzania przez efekty, opisane w rozdziale 30, mogą zapewnić wytyczenie celów, sprzężenie zwrotne i wzmocnienie.
Zarządzanie wynagrodzeniami
Procesy zarządzaniu wynagrodzeniami opisane zostały w części VII. Mogą one zapewnić bezpośrednią motywację przez różne formy płacy uzależnionej od efektów, jeśli zwraca się baczną uwagę na znaczenie teorii wartości oczekiwanej i teorii sprawiedliwości.
Rozwój pracowników
Pojęcie rozwoju pracowników dotyczy rozwoju osobistego, a teoria motywacji jasno wskazuje, że postęp przez rozwój własny - ukierunkowanie własnego uczenia się — stanowi naj-lepszą formę rozwoju.
Teoria uczenia się, omówiona w rozdziale 33, podkreśla wagę motywowania ludzi do uczenia się. Można to zrobić najskuteczniej, biorąc pod uwagę czynniki wpływające na motywację, w tym sprawcze uczenie się i społeczne uczenie się.
Technika ta, zwana też modyfikacją behawioralną lub modyfikacją zachowania organizacyjnego, wykorzystuje behawioralną zasadę warunkowania instrumentalnego (tj. wpływania na zachowanie za pomocą konsekwencji tego zachowania). Luthans i Kreitner (1975) zdefiniowali pięć stopni zmiany zachowania pracowników:
I. Zidentyfikuj zachowanie krytyczne.
2. Zmierz częstotliwość - uzyskaj niezbite dowody na to, że istnieje realny problem.
3. Przeprowadź analizę funkcjonalną - zidentyfikuj bodźce, które wywołują zachowanie, oraz konsekwencje, w postaci nagród lub kar, wpływające na to zachowanie.
4. Opracuj i wprowadź strategię interwencji — może to wymagać posłużenia się pozytywnym lub negatywnym wzmocnieniem w celu wpłynięcia na zachowanie (tj. zapewnienia lub odmówienia nagród finansowych i innych).
5. Oszacuj efekty interwencji - sprawdź, czy nastąpiła poprawa, a jeśli tak, to jaka, i zastanów się, co należy zrobić w przypadku niepowodzenia interwencji.
Strategia motywowania zawierać będzie wszystkie elementy omówione w ostatniej części. Na ilustracji 9.2 przedstawiono dokonane przez Davida Gucsta (1994) podsumowanie niektórych sposobów, dzięki którym proces motywacji może zwiększyć liczbę celów ważnych z punktu widzenia zarządzania ludźmi.