CIMG3367 (2)

rżenie mozaiki kopuły z bardzo już niewielkiej odległości. Stąd już tylko krótka droga prowadzi na sam szczyt kopuły. skąd rozciąga się wspaniały, panoramiczny widok na cały Rzym i jego okolice — aż po Morze Śródziemne, Góry Albańskie i Apeniny. Z tej platformy widokowej można wspinać się po stromej drabinie jeszcze wyżej — aż do wnętrza miedzianej kuli u szczytu latami. Kula ta ma średnicę 2,45 metra i może pomieścić około 15 osób.

Zejdźmy teraz z kopuły bazyliki na dół i rozejrzyjmy się po rozciągającym się przed świątynią placu, który także jest dziełem — i to chyba największym — G.L. Bern i niego. Plac ów. również nazwany imieniem świętego Piotra, jest niewątpliwie jednym z najwybitniejszych rozwiązań przestrzennych w całych dziejach urbanistyki. Podczas gdy prowadzona kolejno przez kilkunastu najsławniejszych w ich czasach architektów budowa największej w świecie świątyni chrześcijańskiej trwała równo sto dwadzieścia lat - to plac przed nią iest dziełem jednego tylko genialnego artysty i został zbudowany dziesięcio-trotnie szybciej, w ciągu niespełna lwunastu lat (1655-1667). Od trzech już ar zeszło stuleci jest on uważany za lajwspanialszy w świecie plac miejski.

- zamysłu władz Kościoła i twórcy pro-ektu. plac ów miał być niejako rozsze-rżeniem bazyliki, służyć wielkim ceremoniom kościelnym i wielkim rzeszom wiernych. Miał również zapewnić właściwe warunki dla podziwiania wspaniałej świątyni. Wychodząc z tych założeń, Bemini zaprojektował go rzeczywiście po mistrzowsku, dzieląc przestrzeń przed kościołem na dwie, zdecydowanie różniące się wielkością i kształtem części. Jedna, przylegająca do bazyliki i kończąca się przy jej fasadzie wielkimi schodami, ma kształt trapezu, druga, i znacznie obszerniejsza od pierwszej i będąca właściwym placem, jest w zarysie elipsą.

Zarys ten wyznaczają dwa zakola mo- j numentalnych, znanych powszechnie! na całym świecie „kolumnad Beminie- ] go”. W istocie te, jakby obejmującej owal placu architektoniczne „ramiona" są długimi, półokrągłymi portykami³⁵. Zostały one utworzone przez 284potęż- 1 ne kamienne kolumny oraz 88 takichże 1 filarów o wysokości 15 metrów. Biegną j one w czterech rzędach, tworząc dwa] troiste obejścia, przy czym ich trakty | środkowe mają szerokość dostateczną i na to, aby pomieścić dwa mijające się j ojazdy. Oba te wspaniałe portyki mają j 0 metrów wysokości i 17,5 metra szero- ! kości oraz są zwieńczone 140 posągami | świętych pięciometrowej wysokości. ]■ Tę tak niezwykle ukształtowaną przestrzeń przed bazyliką, na której ocenę

tekturę, przenikanie się architektury i terenów otwartych.

Na przykład w postaci — jak właśnie w przypadku placu Świętego Piotra — zamknięcia otwartej przestrzeni przez kolumnadę , czyli przez coś. co wprawdzie

Znajdująca się w bazylice rzeźba Michała Anioła — słynna Pieta