CCF20130211007

ków kory mózgowej. Przy dłuższym i racjonalnym nauczaniu dochodzi do stopniowego pobudzania i do angażowania tylko mięśni koniecznych do wykonania danego ruchu, czyli do koncentra-c j i, która przyczynia się do osiągnięcia większej precyzji, ekonomii i automatyzacji ruchów.

Proces automatyzacji ruchowej charakteryzuje się najniższym stopniem pobudzenia ośrodków korowych. Ruchy stają się podświadome, a uwaga, dotąd skierowana bardzo aktywnie na wykonanie samego ruchu, może być wykorzystana do innych bardziej skomplikowanych czynności, np. zawodnik o wysokim poziomie techniki prowadząc piłkę nie musi skupiać na niej całej uwagi, ale może obserwować zachowanie się przeciwnika i gracza swojej drużyny.

Piłkarze wykonują dużo najróżniejszych czynności ruchowych typu acyklicznego. W czasie ćwiczeń i gry na boisku powstaje szereg złożonych kombinacji ruchowych, typowych dla piłki nożnej. Powiedzieliśmy, że wszystkie czynności zawodników podlegają kontroli centralnego układu nerwowego, że podstawą ich jest powstawanie i doskonalenie nawyków ruchowych. Konieczność kierowania złożonymi czynnościami ruchowymi w sytuacjach zupełnie nieoczekiwanych jest charakterystyczna także dla gry w piłkę noż-ną.

Umiejętność analizy sytuacji na boisku jest dla piłkarza niesłychanie ważna. Wiadomo, że skuteczność gry zależy przede wszystkim od stopnia rozwoju analizatorów: wzrokowego, ruchowych, słuchu itp. Dla piłkarza jednym z najważniejszych receptorów jest wzrok. Za pomocą wzroku zawodnik śledzi sytuację na boisku (widzenie centralne, obwodowe), wzrokiem kontroluje dokładność wykonania poszczególnych elementów techniki (podanie, przyjęcie, strzał na bramkę itp.).

Charakter czynności ruchowych występujących w piłce nożnej Wymaga od zawodników szybkiego refleksu (szybka analiza działania komórek kory mózgowej). W procesie tym dochodzi często do powstawania i automatyzacji części lub całych nawyków ruchowych, co wpływa bardzo wyraźnie na szybkość i celowość czynności ruchowych.

Niezmiernie ważną cechą gry lub ćwiczenia jest dokładność. Opanowanie piłki w każdej sytuacji nazywamy rozwiniętym „czuciem p i ł k i”. Wyrobienie czucia piłki (ćwiczenia techniki) wpływa na jakość gry.

Piłka nożna zalicza się do gier zespołowych, w których tempo zmienia się zupełnie nieoczekiwanie. Oznacza to, że organizm musi również właściwie reagować na powstające zmiany. Różne układy organizmu powinny odpowiadać we właściwy sposób na określone rodzaje bodźców.

W procesie treningowym należy systematycznie dążyć do rozwijania wszystkich funkcji organizmu zawodnika. Aby brać udział w meczu piłkarskim trwającym 90 min. (a niekiedy dłużej), zawodnicy powinni dysponować odpowiednią wytrzymałością, pozwalającą także na rozwijanie w grze maksymalnego tempa. Maksymalny wysiłek jest dla organizmu bardzo wyczerpujący. Obliczono, że maksymalny wysiłek stanowi u zawodników zaawansowanych ok. 10% ogólnego wysiłku (jeżeli dobry piłkarz przebiega w ciągu całego spotkania od 5—6 km, to w maksymalnym tempie ok. 500 do 600 m). Maksymalne obciążenie rozłożone jest na krótkie okresy (np. 5—8 s), po czym następuje krótszy lub dłuższy względny odpoczynek [54].

Wytrzymałość specjalna wypływająca ze zmienianego rytmu gry, rozwijana jest obecnie głównie metodą treningu interwałowego. Zmiany zachodzące w organizmie zawodnika w czasie gry powodują konieczność właściwego jego przygotowania do wysiłku. Obliczono, że przy dużym wysiłku ilość kwasu mlekowego we krwi wzrasta do 30—50 mg*/#. Powoduje to podwyższenie pracy układu oddechowego i krążenia. Częstotliwość oddechowa wzrasta do 30—50 na minutę, wentylacja do 60—110 litrów na minutę. Minutowa praca serca wzrasta do 15—25 litrów przy ciśnieniu krwi od 170/65 aż do 200/50 mmHg. Do tkanek transportuje się 4—5 litrów tlenu na minutę, ale dług tlenowy osiąga w tym czasie wielkość zapotrzebowania na 10—20 litrów [54],

Jak już wspomnieliśmy, większą część czynności gracze wykonują z małą intensywnością. Między dużymi obciążeniami są częste przerwy. W takich wypadkach następuje tzw. czynny odpoczynek, pozwalający na częściową regenerację sił do następnego dużego obciążenia.

1. FIZJOLOGICZNE ZASADY TRENINGU

Aby osiągnąć jak największe korzyści w procesie treningowym, musimy zapoznać się z kilkoma zasadami fizjologicznymi, na których opiera się proces adaptacji organizmu.

Do głównych zasad procesu treningowego zaliczamy: wszechstronność,    powtarzanie,

systematyczność,    stopniowanie

i specyficzne cechy treningu..

Zasada wszechstronności

Wszechstronność rozumieć należy jako ogólny rozwój organizmu pod względem morfologicznym i czynnościowym. W^Tiadomo bo-że wszechstronność wyszkolenia zawodników polega nie