CONVAR92

W

ll <> przekręcać cytaty, ale po prostu je

tamte, jemu samemu poczynione, a więc jakby się na nie zgadzając. Postępuje on jak Scipio, który zaatakował Kartagińczyków nie w Italii, lecz w Afryce. Na wojnie tego rodzaju dywersja może być przydatna; w kłótni jest ona szkodliwa, ponieważ postawione zarzuty nie zostają odparte i słuchacz dowiaduje się wiele złego o obu stronach. W dyskusji ten sposób jest używany faute de mieux⁷²⁾.

Sposób 30.

Argumentum ad verecundiam⁷³⁾. Zamiast uzasadnień używa się tu autorytetów odpowiadających wiadomościom posiadanym przez przeciwnika. Unusquisque ma-vult credere quamjudicare⁷⁴⁾, mówi Seneka. Wygramy łatwo, mając po swojej stronic jakiś autorytet, który jest szanowany prze/ przeciwnika; dla niego zaś istnieje tym więcej ważnych autorytetów, im bardzie ograniczone sąjego wiadomości i zdolni >m i Jeżeli stoi on pod tym względem na bard/i wysokim poziomie, to liczba tych ani 92 rytetów będzie bardzo mała lub nie będzie ich wcale. Co najwyżej uzna on autorytet fachowców w mało mu znanych dziedzinach nauki, sztuki lub rzemiosła, a i to z nieufnością. Prości ludzie natomiast mają głęboki respekt dla wszelkiego rodzaju fachowców. Nie wiedzą oni o tym, że kto z pewnej rzeczy robi profesję, ten kocha nie tę rzecz, lecz swój zarobek - ani o tym, że kto pewną rzecz wykłada, przeważnie słabo j ą zna, albowiem jeśli ją studiuje gruntownie, nie pozostaje mu zazwyczaj czasu na jej nauczanie. Dlagminujednakistniejebardzo wiele autorytetów, które szanuje. Jeśli zatem nie znajdujemy autorytetu odpowiedniego, lotrzeba się posłużyć pozornym i zacytować co ktoś tam powiedział, choćby w innym sensie lub w innych warunkach. Naj skutecz-mc j działaj ą zwykle takie autorytety, których przeciwnik w ogóle nie rozumie. Ludzie nu-wykształceni mają szczególny szacunek • ll.i iciorycznych kwiatków greckich lub I »> niskich. W razie potrzeby można nie