C (45)

OKRĘT PODWODNY ORP „ORZEŁ”

Opracowanie graficzne i opisowe KAZIMIERZ OSTERCZUK - WARSZAWA

DANE TAKTYCZNO-TECHNICZNE

Wymiary: długość linii wodnej — 83 m (całkowita 84 m) szerokość linii wodnej — 6,57 m (całkowita — 6,70 m) wysokość okrętu (w śródokręciu) od stępki do pomostu — 6,35 m Uzbrojenie: 1 działo 105 mm Bofor-sa, działko sprzężone 40 mm plot. (1x11)

NKM 13,2 mm Hotchkiss (1x11), 12 wyrzutni torpedowych kalibru 550 mm, w tym 8 stałych (2x11 na dziobie, 2x11 na rufie) oraz 4 obra-calne (po 2 przed i za pomostem) pod pokładem.

Zapasowych torped — 8 szt.

Silniki napędowe: 2 silniki Diesla typu 6QD42 SULZERA o łącznej mocy 4740 KM i 2 silniki elektryczne firmy „BROWN BOWERI" o łącznej mocy 1100 KM Szybkość: nawodna — 20 węzłów podwodna — 10 węzłów Zasięg pływania:    nawodnego —

(prędkość ekonomiczna 5 w) — 7000 Mm

podwodnego — 100 Mm Maksymalne zanurzenie: — 80 m Załoga: 6 oficerów + 54 podoficerów i marynarzy, w tym: 10 elektryków, 4 sygnalistów, 7 torpedo--minerów, 3 messowych, kucharz i sanitariusz. ,

Kartonowy model okrętu podwodnego „Orzeł" opracowany został w skali 1:150 na podstawie materiałów i planów zamieszczonych w „Modelarzu" nr 3 i 4/1961.

Zmechanizowanymi elementami kartonowego modelu okrętu podwodnego ORP „Orzeł" są: ruchoma lufa armaty, wyjmowane boje ratunkowe, wysuwane dziobowe stery głębokości, ruchome stery rufowe, chowane: peryskopy, maszt główny, antena radionamiernika, wysuwane działko przeciwlotnicze.

WSKAZÓWKI OGÓLNE

Do budowy modelu potrzebne są następujące narzędzia i materiały: nożyczki do wycinania części modelu z arkuszy, żyletka złamana ukośnie do nacinania linii załamań i dokładnego wycinania części modelu, pinceta do przytrzymywania części podczas sklejania, kawałek cienkiego drucika, kilka szpilek, cienka tektura, kilka metrów nici, szczypce do przecinania szpilek.

Klej: „Cristal-Cement", „Uniwersał" itp.

Najważniejszą rzeczą podczas sklejania części, a następnie montażu elementów jest utrzymanie osi symetrii wręg i elementów poszycia kadłuba, poszczególnych części nadbudówki i' kadłuba w jednej płaszczyźnie. Model ma prawie 600 mm długości, a więc milimetrowe, a nawet mniejsze odchylenie od jednolitej płaszczyzny po sklejeniu modelu w całość może spowodować kilkumilimetrowe skręcenie kadłuba, co bardzo obniży jego estetykę.

Każdy segment, każda wręga i inne części, które tego wymagają, mają kreseczkami zaznaczone osie symetrii. Prawidłowy montaż polega na takim wzajemnym ułożeniu tych kreseczek, aby patrząc na nie lub przykładając linijkę, widać było, że leżą one (kreseczki) na jednej linii prostej (rys. 1), bez względu na różne płaszczyzny poprzeczne elementów. Linia prosta przechodząca przez zaznaczone punkty osi symetrii elementów stanowi jednocześnie oś podłużną modelu i jeżeli gdziekolwiek będzie załamana* to tak samo będzie skrzywiona w tym miejscu oś podłużna modelu, a do tego dopuścić nie wolno. Dlatego należy przestrzegać kolejności montażu elementów.

Przed położeniem kleju na sklejki, a także przed zaschnięciem należy zawsze sprawdzać, czy osie podłużne sklejonych ze sobą elementów kadłuba oraz nadbudówki i stępki tworzą jedną linię. Mniej dokładności w utrzymywaniu liniowości osi podłużnej wymagają następujące miejsca:

a)    dla kadłuba:    dolne krawędzie

oraz styki segmentów 3-4, 4-5, 5-6. Jeżeli oś podłużna tych segmentów będzie linią prostą, to od dołu mogą one wyglądać tak jak na rys. 2. Natomiast krawędzie styków pozostałych członów kadłuba muszą pasować idealnie;

b)    krawędzie przyklejenia stępki do kadłuba (rys. 3) mogą być nierówne, lecz pozostałe krawędzie muszą pasować idealnie, a osie podłużne stępki i kadłuba muszą tworzyć jedną płaszczyznę;

c)    to samo dotyczy przyklejenia nadbudówki do kadłuba.

Strzałki na segmentach kadłuba wskazują kierunek dziobu okrętu, Strzałka przed częścią wskazującą linię oznacza, że należy wzdłuż linii dokonać przecięcia.

Aby wykonać chowane działko przeciwlotnicze, wysuwane peryskopy i maszt oraz dziobowe stery zanurzenia, należy sklejać model ściśle wg zamieszczonych w opisie wskazówek. Niektóre części modelu należy podkleić cienką tekturą.

WSKAZÓWKI SZCZEGÓŁOWE

Budowę modelu należy rozpocząć od wycięcia części 11, llb, lic, lid i sklejenia w całość (patrz rys. 4 i 4a). Przedtem należy skleić zwijając w rurki cz. 15a, 16a, 17a, a cz. 15b, 16b, 17b skleić w kształt walców tak, aby rurki sklejone z cz. 15a-17a przesuwały się w tych walcach z niewielkim oporem. Cz. 11 trzeba skleić w kształt walca stroną pokolorowaną do wewnątrz. Następnie sprawdzamy, czy średnice otworów w cz. lla odpowiadają średnicom sklejonych walców (cz. 15b-17b), które nie mogą być większe od otworów w cz. lla, llb. Po wycięciu otworów w tych częściach należy lla i llb skleić ze sobą za pomocą cz. lic, zwracając uwagę na prostopadłe położenie tych części względem siebie. Tylna krawędź cz. llb nie powinna być równa górnej krawędzi cz. lic.

Pomiędzy część lla i llb należy wkleić jeden z pasków lid (nadając mu kształt odpowiednio do krawędzi cz. lla) na głębokość 1-2 mm od krawędzi bocznych cz. lla i llb.. Po zaschnięciu kleju należy z paska lic wyciąć i usunąć spomiędzy cz. lla i llb część środkową oznaczoną literą „W" (zawartą pomiędzy liniami przerywanymi), a następnie wkleić drugi pasek lid. Gdy klej wyschnie, wkładamy cz. 11 przez otwory w cz. lla, llb, następnie po nacięciu i zagięciu ścianki cz. Ile nakładamy ją na cz. 11, tak żeby oparła się zagiętą ścianką o pokład cz. llb, i sklejamy ściankę Ile z pokładem cz. llb. Po wyschnięciu kleju należy tak usytuować położenie cz. 11, aby nie wystawała nad pokład Ile więcej niż 0,5 mm i skleić ją dokładnie w miejscach styków ze wszystkimi częściami, przez które przechodzi. Podobnie sklejamy cz. 15b-17b.

Część 29 i 29a jest pokrywą szybu wentylacyjnego i działa ploj. Po sklejeniu w całość pokrywę przyklejamy do pokładu cz. Ile (rys. 4) przez szpilkę, stanowiącą oś zawiasu cz. 29. Pokrywa powinna bardzo łatwo otwierać się (w stronę rufy).

Części 18a i 18b stanowią rurę i maszt anteny radionamiernika, które można wykonać tak jak peryskopy z części 15a i 15b. Jednak ze względu na rażące dysproporcje skali zalecamy tę czynność wykonać raczej z odpowiednio obciętej i wygiętej szpilki lub drucika według rysunku części 18 zamieszczonego również na arkuszu I.