Depresja u dzieci i mlodzieży 9 (84)

uosd Colladac Zorrmqi

wyraził to tymi słowami: „Młodym, którzy chcą długo żyć udzieliłbym tylko jednej rady: jeśli coś czyni cię srnętt wym, wykorzystaj to. Po pierwsze: szczęście'.

■ 7.1. Szczęście, głębokie dążenie człowieka

Żaden z filozofów od starożytności po czasy współczesne nie przestał stawiać sobie pytań o szczęście. Wiedzą oni bowiem, że było i jest ono jednym z najgłębszych niepokojów i pragnień człowieka. Wszyscy jednak zaczynali swoje filozoficzno-wyjaśniającc zajęcie od poszukiwania odpowiedzi i kończyli je większą ilością pytań, aniżeli zadowalających odpowiedzi Żadna z odpowiedzi nie jest zwieńczona konkluzją, nie jest ostateczna. Seneka, na przykład, powiedział, że „życie szczęśliwe to to, które zgodne jest z naturą”, Eurypides zaś powiedział: „Szczęśliwy jest ten, któiy mocniejszy jest niż jego zmartwienie”, twierdząc niejako, że bez pewnej dozy odwagi w obliczu trudów j i niepowodzeń życiowych nie można być szczęśliwym. I W gruncie rzeczy grecki filozof dopuszcza możliwość j osiągnięcia szczęścia, ale nie szczęścia „triumfatorów j nad przeciwnością”, bo wykluczyłby z niego tych, kto-rym nie udaje się przezwyciężyć swych konfliktów.

Dwa tysiące czterysta lat później w dalszym ciągu pojawiają się te pytania i dalej trwają poszukiwania zadowalającej odpowiedzi, której w dalszym ciągu nie ma. Współczesny filozof Fernando Savater w swojej

J 166

...jdawnej publikacji El contenido de lafelicidad (Treść aaęścmf- „Być może w przypadku szczęścia jest tak,

je do mego nie przystajemy? Szczęście — mówi--to

co błyszczy tam, gdzie mnie nie ma”.

Być może powinniśmy przestać oczekiwać maksimom szczęścia i skoncentrować się na konkretnych doświadczeniach i przeżyciach danych osób. Choć można wówczas pomyśleć, że szczęście i smutek kłócą >.•; ze sobą, to jednak wiele osób może złożyć świadectwo swoich własnych doświadczeń, iż najbardziej cierpkie momenty ich życia posłużyły im do popatrze-na z innej perspektywy na ich negatywne nastroje. Niektórym udałoby się nas przekonać, że nie można myśleć o swoim szczęśliwym życiu bez porównania go i przeżytymi chwilami niepokoju czy smutku.

■ 7.2. Nie można oczekiwać darmowego szczęścia

Według niedawnych danych (1997) CIS (Centro de Investigaeiones Sociologicas — Centrum Badań Socjologicznych) szczęście przeciętnego Hiszpana wzrasta, ponieważ jego cele życiowe uległy zasadniczej zmianie od 1984 roku. Jeśli wtedy za szczęśliwych lub bardzo szczęśliwych uznawało się 84% Hiszpanów, to w 1997 roku sięga 87% liczba tych, którzy uważają się za szczęśliwych, rozumiejąc przez to jakąś filozofię życiową czy tylko jakieś porywy szczęśliwości w egzysten-167 D