DSC00229 (21)

M i O^IWV

mw Cyd||I Utwch 1613-1099. Drodził s*> « Biwarze, pidożonęj niedaleko III V Whlit, Burpo*. Rodty* dawała! '«• dwurre króla kadyli.i4.iego Ferdynanda I, . »<ti ml 411W1 i k - Maurom odhiemjąc iw Sar.tgoeM'' k»«xh królem został najstars/-, krol.-wu < Swk-Kk u haka kłutego wale^ł łUlty*. MwLt >|hh1 Sarugossy otrzymał ywdnnśf itMWtli aweUtrgu wodza. Kiohig walczył dalej pizeciwko Muuroin, rywalizował tei I *bd*t>m bratem króla Alfonsem. kton po wstąpieniu na Iron MbMrtt Redtygs tytułu Ałferwwl ale 1 l<* iifcwił go *«' swej* krewny, Cliimeną Bwa. Rudnjt popadł w nkfcskę na skutek Ułszywyrh oskarżeń - został pozbawiony majtku i w \ pedlom. Vi vntiunm zorganizował własny armię, złożony głównie Vtra* 1łf anaif wałczył zarówno | Arabami. juk i chrześcijanami. fV* ten cza* HI alułbie «uin» Sarajgossy- łV>d koniec życia walczył z Mau-*H*i etapującymi Halem ię. zajął miasto i panował tum aż iłu śmierci. Ciało Rodryga aaalabi dorwie w Iwledrze »w. INołra 1 Canłeni. Obecnie prochy rycerza spoczywają tu Barw*.

Umrltir opowieści • Cydzie

ftwtar (Nda iw ięła    legendą wkrótce po jego śmierci. Najstarszym zacho-

«*««« utworemiftd ftwaig matm Cydae <\II w.), którego autor sławi czyny wojownika. U (uesma.li i    opiewano zazwyczaj młodzieńcze czyny Cyda i jego

związek 1 Chimrnf I H wieku [sywstał Poemat o Rodryku, w którym Cyd poślubi* ChiaMaę. aby zastąpić jej ojca. którego zabił. W W Ii-wiecznej Młodości Cyda CtńBma p Cntn, Cyd kaeha Ciiimenę jąszcze przed zabiciem jej ojca. W XVI wieku powstały dramaty Lope de \egi i Tirso de Moliny. sławiące czyny Cyda. Temat Cyda puputarąy był jeszrzr w XIX wieku.

1 tittTAckilB tłjęcill Rodryg jest bohaterem, obrońcą wiary chrześcijańskiej, rycerzem meustras»*i\ m. 1 jednocześnie romantycznym kochankiem, walczącym o miłość CaMilp^ vanKiBe znał utwór Castro oraz romance o Cydzie.

Spór • Cyda

NapiMUiy w 1636 ragi Hm został wystawiony w przez trupę Montdory'ego w Te-rtł* Matais w lt>37 roku. Sztuka była pokazywana w pałacu Riehelieu i na dworze gpraany sukces. Jednocześnie pojawianie się Cyda wy wołało iwjkIi pisarzy. Kilku z nich oskarżyło Comeille a o pla-odparte. Górne 1 Ile broniąc się ogłosił poemat Wyjaśnie-nie dtm Aryłfa. w którym odpierał zarzuty, ale także podkreślał swoją wielkość jako pbaam. Tym tekstem zjednał sobie wielu przeciwników. U 1637 roku ukazały się 434 ^aay polemirzne. Odpowiedzi Curneiłle'a jeszcze bardziej rozjuszały pneciwników. Drręir wydanie Cyda, które ukazało się dopiero w 1657 roku sprzedał* się znakomicie.

Ocena Cyda została sprowokowana przez pismo Georgesa de Scudery'ego pt. I trapi na temat • Cyda*, które autor wysłał do Akademii Irancuskiej. De Scudery mMpÓtj^ł Ootalir io Bmprrestrzeganie reguł klasycznych (brak |>rzestrzegania zasady pMlkiriMiBknieotorałaoW tematu, nieprzestm ganię zasad przyzwoitości. Riche-y lktmpuwiercy4 zbadanie przednuotu Jeanowi Owpelnuiowi. U 1638 roku ukazały ftwjłądi Akademii na • ( yda*. Lhajtelain zdemaskował wszy stkie niezgodności

Bprdii | /iiHin limii klasycyzmu, alr jednocześnie podkreślił wartość sztuki. Za wie -(furoii ! .nmeillc przeniósł się do Kouen. Do teatru wrócił po kilku latach typowo klasyczny mi sztukami.

—i—H|—......i.......i.......—.....-...........m

CZAS I MIEJSCE AKCJI

Akcja sztuki, zgodnie z klasyczny zasadą trzech jedności: miejsca, czasu i akcji pzgrywa się w jednym mieście w ciągu 24 godzin. Miej* era akcji jest stolica Kasty-Ei - Sewilla, która jednak w XII wielu była miastem arabskiej Andaluzji. Wydarze-iłia rozgrywają się na ulicach, w patatach miasta oraz w pomieszczeniach — w sali tronowej i komnatach zamku królewskiego, w domu Diega. W sztuce Comeilłe’a miasto B||z| nad wielką wodą, co nie jest zgodne z prawdą. Pisarz, aby sprostać zasadzie trzech jedności, dokonał przekształceń w historii i geografii miasta. Aby zmieścić się w nieprzekraczalnym terminie 24 godzin, Ccmeille przyspieszył bieg wypadków: pojeth nek Rodryga z Sanktym rozgrywa się w tym samym dniu, w klórvm Rodryg zabił Gomesa. tej samej nocy Rodryg wyrusza przeciw Maurom i w ciągu kilku godzin bierze do niewoli królów. Kilkanaście godzin po śmierci Gomesa ogłoszony jest ślub Rodryga z Chimeną.

TREŚĆ, PLAN WYDARZEŃ

Z bogatej biografii Cvda Comeille wybrał jego lata młodzieńcze - miłość do Chi-: społem, zabiegi o jej rękę- rywalizację ojców młodej pary, zwycięskie walki z Maurami.

Akt I

1.    Elwira informuje Goinesu. że Chitnena pragnie, alty ojciec wybrał dla niej męża.

■ Goines, biorąc pod uwagę zasługi Rodryga. jego wskazuje na przyszłego zięcia.

2.    Chimena, która kocha Rodryga. cieszy się z decyzji ojca.

3.    królewna zwierza się Leonorze ze swoich uczuć do Rodryga. wie, że jako niżej unodzom nie jest dla niej kandydatem na męża. wierzy, że małżeństwo Chimeny

Sv uleczy ją z cierpienia.

Bp, Goines kłóci się z Diegietn, obaj rywalizują o wpływy na dworze, spór kończy się spoliczkowaniem Diega przez Gomesa.

5. Diego zleca Rodrygowi. aby zemścił się na Gomesie.

| Akt II

BI. Król nakazuje Gomesowi, aby przeprosił Diega, ten odmawia twierdząc, u wyżej P tleni honor niż życie.

2. Rodryg wyzywa Gomesa na pojedynek.