DSC00345 (12)

UM    »cwW<W krumirtalncj /<

dmłla akc jn. Czyn aagrała)ąey się spełnił, bo Mi-riacn nie umarła, ale teraz amnezja Jest Odwrotna: oto pamięta Jui dni miłości i szczęścia w nadmorskiej okolicy. Ola Mcniwta, który praśnie Jej pomóc. Mi nam jest żywym obrazem zagadkowej groźby — obrazem tajemnicy życia. W jaj twarzy pojawia złe okrucieństwo istoty, która zniszczyło zyciei Koło się zamknęło. KARA tęczy dt z PRZYGOTOWANIEM. wszystko jest jasne, wszystko jest skończone. Jedna jedyna ulga: dramat, na który patrzyliśmy, łagodzi ten sam środek co w tylu innych przypadkach grozy w sztuce: harmonia struktury.

Ta. nieco może zbyt długa, analiza najlepiej ilustruje twierdzenie, ze kompozycyjna forma zagrożenia fw obydwu wariantach) jest naprawdę narracją lineamo-powrocną. Czyn zagrażający jest tutaj czynem zagadkowym par eaoailence. Albo rozciąga się on na całą linię kompozycyjną, albo też przenika ją w taki lub Inny sposób, lecz zostaje os t a tocznie rozwiązany/wyjaóniony dopiero wtedy, kiedy punkt końcowy zbiegnie się z począt-kowym-A

« CZWARTA FORMA. CZYLI FORMA AKCJI

Wszystkie grzechy popełnione aż dotąd — do czwartej formy, ożyli formy akcji — mogłyby nam ■oetaó wybaczone pracz teoretyków powieści kryminalnej broniących Jej czystości. Wprowadzenie tej formy kompromituje nas ostatecznie: zaliczyć go powieści kryminalnych powieść o dominującej akcji — która rozgrywa się na naszych oczach, któ-raj sens odkrywają nam czyny Jawne, akcji, która przy nas wpierw sostala zaplanowana, a teras Jest realizowana — może tylko ktoś niezbyt zorientowany w zagadnieniach teorii lub ktoś. kto uległ po prostu wielkim światowym firmom wydawniczym pakującym do powieści kryminalnej wszystka, by osiągnąć większy zarobek. Ra eóś więc powieści o narracji linearnej i spiralnej? Najlepiej będzie wszystkie powieści funkcyjne zwyczajnie przerobić na powieści o narracji lincarno-pow rótnej.

Nie chcę zaprzeczać oczywistemu faktowi, że ta forma jest najbliższa innym typom powieści funkcyjnej i dlatego zaklasyfikowani# Jej Jako powieści kryminalnej jest sprawą delikatną Pewne elemen-ty. zwłaszcza w niektórych Jej wariantach, sprawiają, że forma ta rzeczywiście, w pewnym sensie. Jest formą przejściową ku powieści o narracji linearnej. Abyśmy mogli wyznaczyć linię graniczną, która oddziela Ją od pozostałych powieści funkcyjnych. należy przede wszystkim rozproszyć niejasności I niedookreśloni# wokół tego, co nazwaliśmy czynem aktualizującym. Jak bowiem podkreśliliśmy na początku niniejszej klasyfikacji, powieść akcji jest rezultatem czynu aktualizującego. CĆ«yn aktualizujący to taki czyn. który w toku jednej akcji aktualizuje się. czyn, który wpierw ukazuje się nam Jako potencjalny I który później seria wydarzeń w jednym czasie linearnym przekształca w realny.; Wobec tego w zjawisku, nazywanym tutaj czynem aktualizującym, ważny jest program p oci ą t ko wy. który obmyśla albo jednostka, albo grupa, aby obrócić sytuaejt na swoją korzyść lub utrzymać Ją w swat da rękach Tak Jak akcja rozgrywa się na naasycfc oczach tak -,-w. definiowanie programu. S którego ona wyniknie, musi zostać dokonana w naszej obsmoćsł.

W innym przypadku aą ta wyda ramia będące od-