DSC00683

338

338

Miłosz zaś dowodzi:

Miłość to znaczy popatrzeć na siebie,

Tak jak się patrzy na obce nam rzeczy,

Bo jesteś tylko jedną z rzeczy wielu.

A kto tak patrzy, choć sam o tym nie wie, Ze zmartwień różnych swoje serce leczy, Ptak mu i drzewo mówią: przyjacielu.’

(Miłość, UP 91)

%

światopoglądem warszawskich poetów wojennych? PoW,^ rej kontynuację zawiera Traktat poetycki:

Czy nie brzmi to jak polemika? Postawie wyłączeń^ przerażenia wrogością i nieprzenikalnością rzeczy, zwj_e*⁶ L dzi, pragnieniu miłości i roztopienia się we wszechrzeczy cemu się zrealizować jedynie w akcie heroicznego przezuj’ IH owej wrogości — przeciwstawiony zostaje postulat Pok<j tansu wobec siebie i własnego miejsca wśród otacza^^U wisk. Może należy zatem uznać Świat za pośrednią 9

W zdumieniu młodzi rano dotykali Stołu i krzesła, jakby w deszcz ulewny Znaleźli cały, okrągły dmuchawiec. Przedmioty dla nich łamały się w tęczę, Mgliste jak lata wcześnie pożegnane.

(UP 184-185)

Bo wierność aktualnej chwili, streszczająca się w imperat_v ■ walki zbrojnej, przystania na własną śmierć i uznania dziecińst za utraconą, sentymentalną idyllę, oddzieliła tych poetów od j alności pojętej metafizycznie. Tymczasem Miłosz właśnie w dzie' cięcym raju — choć wie^ że powrotu doń nie ma — pragnie po. krzepić się wiarą, nadzieją i miłością do rzeczy, by na moment odzyskać poczucie przedustawnego ładu, jedności świata i pełnej tożsamości, którym tak jaskrawo zaprzeczył hitleryzm. Dlatego też skłębionym wizjom i potokowi obrazów niesionych rytmem j zdań, przeciwstawia w Swiecie czujną uwagę zwróconą na szcze- j gół, barwę i kształt przedmiotu; sprzeciwia się ponurej wizji rzeczywistości, kreśląc wizję promienną, przejrzystą, budzącą zaufanie i pozwalającą przywrócić walor poetyckim powszednikom. i

Kraków, czerwiec 1980