DSC00850

jest utratą (oddyfundowaniem) receptorów z błon w tych miejscach. Stąd mechanizm tworzenia agregatów N-AChR ma istotne znaczenie dla powstawania, eliminacji i remodelowania synaps. Technikami genetycznymi wykazano niezbędność dodatkowego białka 43 kD w regulacji wytwarzania agregatów zarówno embrionalnych (c^PyB), jak i dojrzałych form N-AChR (a₂pe8). Białka 43 kD kręgowców wykazują silną konserwatywność okolą 20 aminokwasów przy końcu N. który podlega modyfikacji przez przyłączenie grupy mirystylowej, pozwalającej na zakotwiczenie białka 43 kD w błonic. Z licznych białek obecnych w splocie postsynaptycznym tylko synaptyczne izoformy aktyny i p-spektryny zdają się kontrolować agregację receptorów.

Aktywność receptora N podlega modulacji. Dłuższe działanie agonistów (np. nikotyny) powoduje odczulenie objawiające się tym. że receptor wiąże normalnie acetylocholinę ale nie otwiera kanału. Odczuleniu takiemu towarzyszy niewielkie przemieszczenie pod jednostki 5 względem sąsiadujących z nią po obu stronach pod jednostek ct_t i y. Mechanizm zmian konfor-macyjnych wywołanych z wiązaniem ligandów agonistycznych jest nadal nieznany.

Receptory jonotropowe inne niż N-AChR

Jonotropowymi receptorami (z tej samej nadrodziny genów) są też: receptor GABA_a ’(ago-nistarmuscimol). receptor glicynowy i receptory pewnych pobudzających aminokwasów, np. glutaminianu. Pierwsze dwa mediatoiy działają hamująco zwłaszcza na mózgowe i rdzeniowe komórki postsynaptyczne. Stężenie GABA w mózgu człowieka przekracza kilkaset razy stężenie innych mediatorów. Glicyna działa głównie w rdzeniu kręgowym i pniu mózgu. GABA w innych częściach mózgu.

Niektóre z tych receptorów oczyszczono a ich geny sklonowano. Ich plan budowy i sekwencja przypomina receptor ACh-N (rys. 317). Są one heterooligomerami, tetra- lub pentamerami dwóch lub 4 typów pod jednostek (a (i. y. 8 — o -SS kD każda), podobnych do pod jednostek receptora ACh-N. Ich bardzo liczne podtypy oligomerowe (np. a₃p₂) różnią się między sobą składem i własnościami kinetycznymi w zależności od stadium rozwoju, rodzaju tkanki i re-• gionów mózgu, oraz wykazują odmienne właściwości farmakologiczne. Wszystkie pod jednostki wiążą GABA i benzodiazepiny. W ich helisach Ml miejsce Glu'j Asp', obecnych w N-AChR. zajmują Liz’ i Arg’, które prawdopodobnie wiążą przenoszone specyficznie jony Cl". W obu receptorach otwarcie kanału dla jonów Cl" trwa około sekundę lub dłużej i przesuwa potencja! błonowy w kierunku równowagi potencjału Ecf- Potencjał ten jest zazwyczaj bardziej ujemny niż potencjał spoczynkowy błony postsynaptycznej. co powoduje hiperpolaryzację tej błony. Depolaryzację można wtedy uzyskać jedynie przez większe, niż przy normalnym pobudzeniu, zwiększenie przepuszczalności dla Na*. Receptor glicynowy jest wrażliwy na strychninę: receptor GABA_a jest modulowany przez benzodiazepiny i barbiturany.

Postsynaptyczne receptory metabotropowe

Receptory metabolropowe są jednostką molekularną odmienną od kanału i ich aktywacja przez ligand reguluje stan otwarcia kanału drogą pośrednią przez aktywację trimerowego białka

Receptory GABAb (agonista:baclo!'cn) s» inclabotiopowyini i oddziałują na kanały CT i K* poprzez białko G i sygnały II r/edu: występują w podobnej lokalizacji jak receptory GABAa i przypuszczalnie modulują dziabnie tych ostatnich w tych samych komórkach poMsynapłycznych (neurony c. u. n. i komórki chromałtnowe rdzenia nadnerczy).

580