DSC01295 (7)

Dowód na istnienie Boga

1. Różne stopnie doskonałości bytów

Istnienie, tycie, rozum

III—7. Jeśli się zgadzasz, zastosujmy w naszych badaniach następujący porządek: po pierwsze szukajmy oczy-j wistego dowodu na istnienie Boga; następnie próbujmy \ odpowiedzieć, czy od Niego pochodzi każde dobro, w jakiejkolwiek mierze jest dobrem; na koniec: czy do dóbr należy zaliczyć wolną wolę. Odpowiedź na te trzy punkty wystarczy, moim zdaniem, żeby wyjaśnić, czy było rzeczą słuszną dawać człowiekowi wolną wolę. Aby więc zacząć od rzeczy najbardziej oczywistych — powiedz mi, czy sam istniejesz. Może mając odpowiedzieć na to pytanie boisz się pomyłki? Ale gdybyś nie istniał, z pewnością nie mógłbyś w ogóle mylić się.¹

E. Przejdź raczej do następnych pytań.

A. A więc twoje istnienie jest faktem oczywistym. Nie byłoby oczywiste, gdybyś nie żył; wobec tego jasne jesi także to. że żyjesz. Czy rozumiesz, że te dwie prawdy są zupełnie pewne?

K. Tak jest

A. W takim razie jasna jest jeszcze ta trzecia, że masz > rozum.

E. Jasna.⁹

A. Jak sądzisz, która z tych trzech własności jest najwyższa?

E. Rozum.

^ł Por. O tyciu szczęśliwym 7, Soi ii o kurta 2. 1, O trierze prawdziwej 12. Klasyczne sfOt mułowanie tej pewności własnego Istnienia daje Augustyn w De TrinUate is, 12, 21; ,.Qui non est, utique nee faUi potest; ac per hoc sum, st faltor." Fakt istnienia myślącego „ja" jest dla Augustyna Jedną z prawd bezpośrednio niewątpliwych, które Jednak nie są nam wrodzone, less ujmowane intuicyjnie dzięki oświeceniu Bożemu (por. notę Teoria .iluminacji)- Dalsze prawdy tego rodzaju to prawa liczb i reguły mądrości (por. niżej). Oprócz tych prawd umysł oświecony przez Boga zooiny jest na drodze prawidłowej Interpretacji danych zmysłowych ujmować własności świata zewnętrznego, w których odbijają się. jako w swoich śladach, prawdy wieczne. Dlatego to augustyński dowód istnienia Boga opiera się Jednocześnie na istnieniu świata zmysłowego 1 na istnieniu duszy poznającej zarówno świat zewnętrzny, jak i świat wewnętrzny własnej świadomości. ...    ⁸ Punkt wyjścia do dowodu na istnienie Boga stanowią 1> istnienie,

uo ł) życie. 2) myśl (- funkcja rozumu) człowieka. Por. s&Hokurta 2.1.