DSC01458 (3)

nie owinąłby się ten powój. Słyszałem przed,* najzacniejszą w Swiecie kobietę, opowiadającą ze jak Niemci¹ zamęczyli w Pok(v Y.o tuiL.. SBH

jak Niemcy zamęczyli w Polsce X-a. Ale ja wiedział*! 5N ona to opowiada. Czyhałem jak kot na mysz... j w końcu to co, wiedziałem, było nieuniknione. — Nie d ^ się że się tym tak przejmuję, ale to właściwie moja ro^ Moja matka była l-o vota.« j    * , <

Więc przyznajcie, że dla tego szału waszego nie ma §|> krwawego pretekstu.    ;'    ”

Nie bądźcie zakłamani i przy znajdę, że do dzisiaj, ^ wyrzuceni z salonów, odmawiacie litanię górnobrzmiący* nazwisk.

Dlaczego rumienide się? Dlaczego zżymade się i protestujecie, że już z tego wyrośliśde — jeśli dobrze wiecie, że. śde wcale nie wyrośli, że to w was jest.

Ale w takim razie... ale, jeśli tym jesteśde nadziani... jest to w was tkwi... jakże pretendować do rzeczywistego istnienia? W rzeczywistym żydu? Hierarchie, mity, godności powstałe w dawniejszym ćwierćświatku waszym i dziś już umarłe —-albowiem ów fragment bytu, z którego powstały, już sczezł— ciągle jeszcze przesłaniają nam byt i tym to zdechłym bożyszczom składamy pokątnie śmieszne ofiary.

Dość, dość... Dlaczego mówię o was? Lepiej abym mówił o sobie. Posłuchajde mojej opowieśd. Dla mnie arystokracja to było jedno z tych niedojrzałych zaburzeń, potwornych, zielonych urzeczeń, nie wiedzieć — zrodzonych ze mnie, czy też mnie narzuconych z którymi zmagałem się w literaturze, bardziej jeszcze w żydu. I, jak zawsze bywa z taką niedojrzałą mitologią, wydaje się ona niesłychanie łatwa do przezwyciężenia U a dopiero głębsze w nią wejrzenie i ściślejszy rachunek sumienia ukazuje całą jej drapieżną niezniszczal-ność. Co do mnie — czyż nie mogłem po prostu wzgardńć snobizmem i obródć go wniwecz, ubierając siebie w te go-towe frazesy, które czekają na nas w takich wypadkach: I „Nie, mnie to nie imponuje, dla mnie nie tytuł ma znaczenie, lecz wartość człowieka, nie, któż by wierzył w te śmieszne j przesądy!” I mówiąc tak nie skłamałbym o tyle, iż rzeczywi-

śde byłoby to zgodne z moim rozumem, raczej postępowym i wypranym z owej przedwiecznej głupoty. Ale, będąc prawdą, byłoby nią tylko do pewnego stopnia i takie postawienie sprawy nie jest wedhig mnie dość inteligentne, owszem, świadczy o powierzchownym ujędu — gdyż moc wszelkiej mitologii niedojrzałej na tym się zasadza, że ona daje się nam we znaki choć jej nie uznajemy i doskonale wiemy, że jest bzdurna. Wystarczy aby do dojrzalca, który proklamuje swoje wyzwolenie z przesądów, zbliżył się książę z krwi i kości, a w nim cała jego „równość” stanie się pracowita, wysilona, ha, będzie musiał dobrze mieć się na bacznośd aby nie stoczyć się w nierówność! Jeśli więc musisz bronić się przed tym, to dowód że jednak istnieje to coś! Sprawy nie zawsze układają się tak gładko, jak by tego pragnęła demokratyczna poczdwość.

I nietrudno pojąć, dlaczego muszą liczyć się z tymi hierarchiami nawet ci — nowocześni. Czyż nie dlatego, że choć tobie markiz nie imponuje, imponuje jednak innym — ty ^źaś musisz liczyć się z innymi. Nie przyjdzie ci łatwo potrak-tować za pan brat kogoś przed kim inne schylają się głowy — daremnie będziesz wymyślał im po dchu od głupców — i tak I to niedojrzałość znajduje zawsze swoich ludzi i nimi się trzy-a ma. Ale można by także powiedzieć że, nie uznając wartośd ę osobistej arystokraty, nie jesteśmy jednak nieczuli na fakt,

. J że on jest produktem wielowiekowego luksusu (do którego /r wszyscy wzdychamy), że jest uosobieniem bogactwa, bez-^ troski, wolności, tworem środowiska które, słusznie czy nie-słusznie, wydobyło się z nędzy żyda. Arystokracja rodowa nie wyróżnia się zaletami. To ludzie nieraz źle wychowani.

To niezbyt światłe umysły i jakże często rozmiękczone i niesmaczne charaktery. To bardzo kiepska estetyka i channe dość wątpliwy. Ich służba jest na ogół o wiele lepsza od nich, nawet pod względem manier. Ale wady arystokracji wynikają z jej trybu życia, są świadectwem jej stopy żydowej i tę to stopę delikatną uwielbiamy wbrew moralnej i estetycznej naturze zjawiska. Można też dodać, że arystokracja pociąga i zachwyca jak wszystkie światy hermetyczne, ekskluzywne, które mają swój sekret — wabi ona tą samą tajemnicą, która 79

78