DSC01786

317

13.5. Dług publiczny w Polsce w lalach 2001-2009

jak dużo środków należy w krótkim czasie pozyskać, by móc dług ten spłacić). Obniżenie ryzyka refinansowania wymaga zmiany struktury długu publicznego na korzyść papierów wartościowych o dłuższych terminach zapadalności, przy jednoczesnym zmniejszehiu roli papierów krótkoterminowych [Strategia 2005. | 12-13],

Ryzyko kursowe wynika z faktu, że część pożyczek publicznych jest zaciąganych, obsługiwanych i spłacanych w walutach obcych. Przejawia się ono we wrażliwości wysokości długu publicznego oraz wydatków i rozchodów publicznych związanych zjego obsługą na zmiany kursu walutowego. Aprecjacja (deprecjacja) złotego wobec danej waluty obcej powoduje proporcjonalny spadek (wzrost) zadłużenia wyrażonego w złotych [Strategia 2006, s. 17]. Sposobem na ograniczenie tego ryzyka jest minimalizacja udziału zadłużenia zagranicznego w całości długu publicznego.

Ryzyko stopy procentowej wiąże się z możliwościami zmiany wysokości płatności z tytułu obsługi długu, która wynika ze zmian wysokości stóp procentowych. Jego źródłem jest konieczność refinansowania zapadającego w przyszłości długu po nieznanych, najczęściej zmiennych, stopach procentowych. Miarą tego ryzyka jest wskaźnik duration, który informuje, jak długi jest przeciętny okres dostosowania kosztów obsługi długu do zmiany poziomu stóp procentowych - im wyższy poziom stóp procentowych oraz większy udział instrumentów krótkoterminowych i o zmiennym oprocentowaniu, tym wyższe ryzyko stopy procentowej i niższy wskaźnik duration.

13.5. Dług publiczny w Polsce w łatach 2001-2009

13.5.1. Państwowy dług publiczny

W tabeli 13.3 przedstawiono wysokość długu sektora finansów publicznych i sektora generał govemment w latach 2001-2009. Wynika z niej, że w badanych latach PDP szybko rósł. Na koniec 2009 roku był on ponaddwukrotnie wyższy niż na koniec 2001 roku. Spowodowane to było przede wszystkim wysokim deficytem SFP. Zmiany kursu walutowego wpływały na PDP dwukierunkowo: przy spadku wartości złotego dług rósł, a przy wzroście wartości złotego - malał.

•W latach 2001-2009 udział długu podsektora rządowego w PDP obniżył się 196,4% do 93,1%, wzrósł natomiast udział pozostałych podsektorów, z tego dług podsektora samorządowego z 3,6 do 5,9%, podsektora ubezpieczeń społecznych z 0,0 do 1,0%. Zmiana struktury PDP według sektorów była zatem w badanym okresie niewielka.

W latach 2001-2008 udział zarówno PDP, jak i długu sektora generał govem-ment w PKB wynosił poniżej 50% PKB. Jednak w 2009 roku tempo przyrostu PDP