DSC00999 (13)

176

Struktury grupowe btktkitgt* dwtunsu

przyjętej w tej książce. Otóż spójność jest oczywiście rezultatem potrzeb af,\_VĄf jednostek, jest także pewnym refleksem typu przywództwa w danej grupie »*u‘. działania procesu grupowego, a zawłaszcza wpływu grupy jako całości na /

Ale przede wszystkim określony poziom spójności grupy (w znaczeniu w poprzednim paragrafie) jest wynikiem nacisków i przymusu, jaki na *r}_Tś wywierają określone, wyspecjalizowane karzące struktury grupowe, głębokie < we struktury małych grup.

Generalnie rzecz biorąc, tą głęboką strukturą punitywną odpowiedzią}^ spójność grupy jest kultura grupy, na którą składają się między innymi wszelkie typu systemy wartości i norm wewnątrzgrupowych. specyficzna etyka pracy, dominuje w grupie, złożona sfera języka jako środka komunikowania się, -U_r idiomy itd., wreszcie, na koniec, charakterystyczna dla grupy filozofia stosu; wewnątrzgrupowych. Kultura grupy jest zarówno czynnikiem generującym jej ność, jak i strukturą punitywną, której zadaniem jest niedopuszczenie przez przymus, naciski i sankcje do osłabienia poziomu spójności wewnątrzgrupowej. rowanie spójności dokonuje się na drodze tworzenia określonych systemów . wacyjnych skłaniających jednostki do pozostania w grupie, do utrzymania stabihy^. grupy, podtrzymania działań grupy zmierzających do osiągnięcia określanych, zarówno wyartykułowanych, jak i nieświadomych celów, na koniec wreszcie dokonuj się ono przez regulowanie i wiązanie postaw grupowych w wewnętrznie niesprzte ne układy. Ale są to jedynie wstępne funkcje struktur punitywnyeh grupy. Ich dreg& istotniejszą funkcją jest tworzenie sieci nacisków, systemu wewnętrznego przymus oraz systemu kar i sankcji, którego zadaniem jest niedopuszczenie do osłabienia osiągniętego poziomu spójności, będącego zgodnie z logiką ty ch struktur poziome* optymalnym dla grupy. Zadaniem tych struktur jest także rozwiązywanie probłemo** wewnątrzgrupowych, a konkretnie rozwiązywanie wc właściwy im sposób konfliktów wewnątrzgrupowych, które zawsze obniżają spójność grupy. Kellerman ustalił, że struktury punitywne grupy decydujące o jej spój naści przy bierają tr2y formy. Ponieważ jednak struktury punitywne są równocześnie kulturą owej grupy przenikającą tę grupę we wszystkich jej wymiarach, wobec czego forma, jaką przybiera struktura punitywną grupy, jest równocześnie formą grupy jako całości. Mówiąc więc o trzech typach struktur punitywnyeh w grupach, należałoby raczej mmic o trzech typach grup społecznych i taką też konwencję stosuje Kellerman WĘm s. 6 i nast.).

Grupy ekstrapunitywne zdominowane przez ekstra punitywną kulturę rozwiązają swe wewnętrzne problemy, a więc przede wszystkim rozładowują wewnętrzne kos-flikty oraz utrzymują wewnątrzgrupową spójność na optymalnym poziomie metodą kozła ofiarnego. Jest to skrajny typ kultury grupowej, niemniej łatwo jest znaleźć jego przykłady. Grupy działające w ramach ruchu nazistowskiego były zdorr.ir.o -przez ten typ struktur punitywnyeh. Wszystkie trudności i problemy grupy wówczas sprowadzone do poszukiwania i ostatecznego unicestwienia Żydów. Sp ność takiej nazistowskiej grupy - jak powiada Kellerman - była bardzo s radzała się w bestialstwo, kiedy kierowała nią ekstrapunitywma kultura grupom. Grupa tego rodzaju skutecznie sprzyja głębokim procesom deindywiduaiizaqt