DSC02164

Wszystkie wnioski dotyczące liczby nowych terminów u Kopczyńskiego czerpię z opracowanego w formie dodatku zestawienia ważniejszych po). skich terminów gramatycznych, używanych w wyżej wymienionych pracach [dodatek ten znajduje się w pierwodruku mojej pracy]. Terminy łacińskie uwzględniam tylko wówczas, kiedy pojawiają się jako jedyne odpowiedniki u autora, posługującego się skądinąd terminami polskimi. W zestawieniu odnotowuję różnice, jakie zachodzą między terminologią Kopczyńskiego z lat 1778—1783 i 1817.

W obrębie poszczególnych działów terminologii grupa A zawiera takie terminy, które mają polskie odpowiedniki u innych autorów, grupa B -terminy, dla których nie udało mi się znaleźć odpowiedników wcześniejszych. Liczby, podawane przeze mnie, mogłyby się zmienić w wypadku, gdyby zostały dodatkowo uwzględnione jeszcze jakieś inne teksty. Nie-mniejjednak zasadnicze proporcje nie powinny już ulec zmianie.

W grupie A zestawiłam terminy odnoszące się do 110 pojęć, w 64 wypadkach nastąpiło u Kopczyńskiego wprowadzenie nowego terminu, przy czym niejednokrotnie nowe polskie terminy mają oboczności (np. znak wy-krzyknienia w 1 wydaniu, wykrzyk w roku 1817). Oboczności tych jest około 30.

Grupa B obejmuje 115 nowych terminów Kopczyńskiego. W sumie więc, według moich zestawień, Kopczyński posługuje się ponad 200 nowymi terminami, a tradycyjnie używa tylko około 60.

Przypatrzmy się bliżej rozkładowi terminów według poszczególnych działów (dokładniejsze objaśnienie znaczenia niektórych terminów podaję w Dodatku):

W zakresie pisowni:

a)    terminy używane przed Kopczyńskim: akcent 'znak diakrytyczny’, daszek ' cyrkumfleks ’, dwukropek, kropka |f period, znak pytania-,

b)    terminy nie używane przed Kopczyńskim: cudzysłów |f cudzymów, kres 'kropka ’, łącznik, nawias, odcinek ' apostrof’, odsyłacz, pisamia |J pisownia,

przecinek, przycisk //znamię 'znak diakrytyczny ’, pytajnik, rozdzielnik ' diae-resis ’, średnik, wykrzyk fi znak wykrzyknienia, znamiona powyrazowe || pisowne II przestankowe.

W zakresie głosowni:

a)    terminy używane przed Kopczyńskim: długa Jj dwugłoska, głoska, jed-nosylałmy, krótka // spółgłoska, ściśniona, wymawianie;

b)    terminy nie używane przed Kopczyńskim: dech ‘ przy dech ’, gardłowa, głoskowanie ' wymawianie głosek ’, iloczas, iloczasowy, jednozgłoskowy, głoska językowa, łagodna ' liquida ’, miękka, następstwo mocne, słabe, gł. nosowa, nót-nia 'prozodia ’, gł. pomowna ' muta przedmouma ' semivocalis ’, przygłos