DSC02517 (2)

187

5.3. Majątek trwały

5.33. Zakres i zasady gospodarowania środkami trwałymi

W działalności gospodarczej przedsiębiorstw środki trwałe jako podstawowe składniki ich potencjału materialno-technicznego pełnią funkcje techniczno-produkcyjne, ekonomiczne i społeczne. Właściwe nimi gospodarowanie stanowi zatem ważny warunek prawidłowego funkcjonowania przedsiębiorstw. Szeroko rozumiana gospodarka środkami trwałymi obejmuje całość zagadnień techniczno-organizacyjno--ewidencyjnych i ekonomicznych związanych z ich pozyskiwaniem, wykorzystaniem, likwidacją i odtwarzaniem. Celem gospodarowania środkami trwałymi w przedsiębiorstwie jest takie działanie, które przy najmniejszym ich zużyciu pozwała osiągnąć Określony efekt w postaci zwiększenia produkcji i obniżenia kosztów własnych (Borowiecki 1990, s. 219].

Głównym źródłem pozyskiwania jest zakup gotowych środków trwałych (przede wszystkim maszyn, urządzeń, aparatów, środków transportowych itp.) lub działalność inwestycyjna (w tym roboty budowlano-montażowe, w których wyniku powstają , nowe lub są modernizowane stare budynki i budowle lub inne obiekty). Pewnym (ostatnio coraz częściej stosowanym) sposobem zwiększania zasobów środków trwałych będących w dyspozycji przedsiębiorstw jest ich wydzierżawienie i wynajem od innych jednostek gospodarczych lub użytkowanie w ramach umowy leasingowej.

I Leasing jako szczególna forma finansowania inwestycji umożliwia pozyskanie niezbędnych dóbr bez potrzeby ich zakupu⁶. Transakcje leasingowe są ważnym histrumentem rynku kapitałowego. Zastępują one klasyczne sposoby finansowania działalności gospodarczej przedsiębiorstw pieniężnym kapitałem obcym przy wykorzystaniu rzeczowych składników tego kapitału (stanowi więc on formę kredytu rzeczowego). Leasing jest umową prawa cywilnego, na podstawie której finansujący (leasingodawca) oddaje do wykorzystania łeasingobiorcy na czas ustalony w umowie określone dobro za opłatą wynagrodzenia (czynszu, raty leasingowej), zwykle rozłożonego w czasie.

; Płatności leasingowe muszą zapewnić (leasingodawcy) zwrot wartości przedmiotu ■ leasingu oraz odpowiednie odsetki od tej wartości (które wyrażają wysokość stopy zwrotu z kapitału zaangażowanego w świadczenie danej usługi leasingowej).

Właścicielem przedmiotu umowy leasingowej pozostaje nadal finansujący (leasingodawca), którym może być wytwórca produktów stanowiących przedmiot umowy (leasing bezpośredni), firma specjalizująca się w działalności leasingowej (leasing ((pośredni) lub też bank inwestycyjny.

Z leasingu jako sposobu powiększania zasobów środków trwałych mogą korzystać firmy m.in. w przypadkach: nieposiadania wystarczających własnyGh środków finansowych pozwalających na zakup określonego dobra, uznania, iż leasing jest tańszą (korzystniejszą) od kredytu finansowego formą pozyskania tego dobra, lub też

I Przedmiotem leasingu mogą być również oddane do odpłatnego korzystania (lub też pobierania 7. tego tytułu pożytków) wartości niematerialne i prawne.

w yy# r. o z ry cz alt o w cmytn p&datk u ^:i

M