DSC03285 (3)

e dziedzinie decyzji ekonomicznych nany do czynienia nlo z danysi mierzalnymi, lecz ze skalami miar nominalnych i porządkowych, tak, Jak to przedstawiono na schemacie B.

Postęp

Rozwój palety
metod analizy
Ulepszenie
metod analizy

(Mierzalne daty

gospodarcze

Baty

gospodarcze ze skalani noBinalnyai i porządkowymi

Schemat B

Z nowych metod analiz ekonomicznych na pierwszym miojsou trzeba wymienić analizy wielowymiarowe, stosowane zarówno w przestrzeniach mierzalnych, jak 1 niemierzalnych, stosowane zarówno w sferze obserwacji gospodarczej, jak i działań gospodarczych.

Obserwacje gospodarki, opis stanów gospodarki, wyodrębnia się w samodzielny człon, stanowiący przedmiot analiz wielo- I wymiarowycht druga sfera zastosowań analiz wielowymiarowych to | działania gospodarcze, ns które składają się przewidywania oraz I decyzje. Te ostatnie, rozważane przez pryzmat wielu kryteriów I /wymiarów, cech, własności/, tworzą począwszy od połowy lat I sześćdziesiątych szybko rozwijający się dział teorii decyzji I wielokryterialnych. » ramach decyzyjnych analiz wielokryterial- I oyeh podejmuje eię również problematykę klasyfikacji danych, se-l gmentacji danych czy redukcji złożoności problemu decyzyjnego I Zjawisk gospodarczych.

Jeśli ioterpretuje się sytuację decyzyjną wyłącznie od strony I Bodelu i algorytmów rozwiązujących, gubi się problematykę lnfor- I nacji decyzyjnej. Zgodnie z podejściem klasyfikacyjnym uzyskuje się w Biarę obiektywne struktury informacji decyzyjnej, pozwalające na generowanie wariantów decyzyjnych ułatwiających problem wyboru - tak jak to aa miejsce w technikach lnforaacyjno-decyzyj-; oyeh AIBI ora* szablonów senantycznych•

Bolę podobną do podejścia klasyfikacyjnego, stosowanego w porządkowaniu przestrzeni informacyjnych, pełni modelowanie

preferencji występujące Jako eamodzleloy przedmiot b#dmś. mH ferencje w normatywnych modelach decyzyjnych są MjctfkUj 2B nętrznymi** tak Jak informacja decyzyjna datami. Model# Hfl nagania decyzyjnego sugerują - Jeśli posługujemy sit załoi#-niani sprowadzonymi do minimum — konstruowanie systemów preferencyjnych. Te ostatnie są, analogicznie do informacji, przedmiotem aktywnego modelowania przy utyciu systemu relacji złożonych występujących w klasie metod Blektrm oraz modelowania wyborów na bazie słownego kwalifikującego opisu za pomocą metody AHP.

Prezentowane opracowania są wynikiem prac prowadzonych w ramach seminarium Analizy Systemowej w Katedrze Cybernetyki i Badań Operacyjnych Wydziału Nauk Ekonomicznych UW.

Wszystkie opracowania mieszczą sif w palecie metod analiz wie-lokryterialnyoh, wszystkie podejmują zagadnienia segmentacji danych i strukturyzacji informacji wyjściowej oraz wkraczają w sferę przygotowania decyzji. Dodatkową cechą wyróżniającą Jest podejście do sytuacji decyzyjnych, które w największya skrócie można by nazwać - w odróżnieniu od podejścia analitycznego - podejściem konstruktywnym.

Druga z wymienionych metod pracy nad sytuacjami decyzyjnymi -podejście konstruktywne, doskonale odpowiada podstawowym założeniom systemów wspomagania decyzyjnego.

Najnowsze wydanie teorii decyzji - Systemy Wspomagania Ds-cysyjnego /SWD/ - rozwija się nie tylko dzięki dostępnej technice komputerowej, lecz także tej reorientacji teorii decyzji, która skupia uwagę na wspomaganiu decydenta, w aferze struktii-ralizacji problemu decyzyjnego, jego modelowania i rozwiązania.

Wspomaganie obejmuje także sferę modelowania preferencji. Problem ten podejmuje Tadeusz Kasprzak. Konstruktywna podejście ujawnia się tu w Interaktywnych działaniaoh, w stopniowym dochodzeniu do modelu preferencji, dopuszcza m.in. niezdolność do porównań między parami alternatyw czy też nieprzechodnlość. Podstawą logiczną Jest znaoznie słabszy od klasycznego zestawu relacji preferencyjnych system złożonych relaoji preferencji oparty na aksjomacie częściowego uporządkowania.

Szczególnie przydatnym narzędziem modelowania preferencji 8 warunkach wyborów wlelokryterlalnych stają się paeudokryteria.