54
Podejmowanie decyzji ma charakter losowy. Należy jednak podkreślić, że sama decyzja nie jest losowa, gdyż jest świado-mym aktem wyboru. Losowy charakter ma jedynie proces, tj. wymieszane są poszczególne etapy.
5.6.2.4. PUŁAPKI W PODEJMOWANIU DECYZJl ^^B J
Proces podejmowania decyzji jest psychologicznie skomplikowany i sprzyja powstawaniu licznych pułapek. Należą do nich: 2.1
•zjawiskadysonansu poznawczego, ihizje^ecyzyjną, 3-1
myślaSiefmp^e. 4
Zfawisko dysonansu poznawczego odkrył L. Festinger. Wy- 5 j
kazał on, że jeżeli występuje niezgodność między przynajmniej dwoma przekonaniami, to ludzie dążą do jej usunięcia, ^Teoria dysonansu poznawczego stwierdza, że ludzie w zależności od 6., własnej samooceny postępują różnie:
•osoby o wysokiej samoocenie podwyższają atrakcyjność podjętej decyzji,
• osoby o niskiej samoocenie zmniejszają (po podjęciu decyzji) atrakcyjność wybranego wariantu działania.
Iluzje decyzyjne redukują wysiłek i zastępują niepewność ^
wyboru względną chociaż iluzoryczną jego pewnością. $4 nimi:
• iluzja ekstrapolacji - zakłada się, żę tendencje dotychczasowe będą kontynuowane,
• iluzja optymizmu - zakłada się, że zdarzenia cenne są bardziej prawdopodobne oraz że po serii niepowodzeń wzrasta prawdopodobieństwo sukcesu,
• iluzja Kolumba - dobierania i selekcjonowania informacji,
• iluzja kontroli - zakłada się możliwość kontrolowania zdarzeń losowych.
Myślenie grupowe jest pułapką spotykaną podczas podejmowania decyzji przez grupy. Jest to sytuacja, gdy dążenie gru-