img072 (36)

Należy jednak podkreślić, że, w odniesieniu do wielu przypadków zarażenia pasożytami stosunkowo łatwymi do bezpośredniego wykrycia, zazwyczaj nadal wystarczające jest ich rutynowe izolowanie oraz identyfikacja przy pomocy konwencjonalnych metod diagnostycznych.

Musi być ono jednak dokonane przez odpowiednio wyszkolonych, wysoce kompetentnych pracowników.

Główne zasady laboratoryjnej diagnostyki parazytologicznej

Zasadnicze etapy parazytologicznej procedury diagnostycznej

W parazytologicznej procedurze diagnostycznej wykonywane są następujące działania:

1.    wybór metody lub techniki diagnostycznej,

2.    wybór właściwego materiału do badań,

3.    wybór odpowiedniego sposobu uzyskania materiału oraz jego pobranie,

4.    zabezpieczenie uzyskanego materiału,

5.    umiejętne przeprowadzenie wybranego badania,

6.    prawidłowa interpretacja uzyskanych wyników.

Wybór odpowiedniej metody czy techniki diagnostycznej oraz wybór właściwego materiału do badań, są ze sobą ściśle powiązane i wzajemnie zależne.

Wszystkie wymienione elementy procedury są jednakowo ważne!

Jakiekolwiek niedociągnięcia lub błędy popełnione choćby w jednym z powyższych etapów mogą prowadzić do mylnego rozpoznania i, w efekcie, do niewłaściwej terapii, co nakłada na diagnostę szczególną odpowiedzialność.

Warunki prawidłowego przeprowadzenia procedury diagnostycznej

Dla właściwego przeprowadzenia wymienionych etapów procedury niezbędne jest spełnienie szeregu podstawowych warunków.

Wartość diagnostyczna opisanych wcześniej metod jest różna w odniesieniu do poszczególnych inwazji pasożytniczych.

Właściwy wybór metody czy techniki diagnostycznej musi być adekwatny do konkretnego rodzaju zarażenia, wymaga więc:

-    dobrej znajomości biologii różnych ważnych medycznie gatunków pasożytów,

-    elementarnej wiedzy o biotopach narządowych poszczególnych stadiów rozwojowych tych pasożytów

znajomości specyficznych morfofizjologicznych cech, które mogą być im zydalnc w prawidłowej diagnostyce różnicowej.

Wiedza ta jest niezbędna w przypadku każdej inwazji pasożytniczej, jednak jej niedostatek może mieć poważne konsekwencje szczególnie w odniesieniu do i niunków pokrewnych, podobnych morfologicznie (takich jak np.: Plasmodium w>’</« czy P. falciparum, Taenia saginata czy T. solium), którymi zarażenie może Icdimk przebiegać odmiennie, różnić się pod względem skutków dla organizmu . z łowicka, a co za tym idzie - rokowania i terapii.

Rzetelna wiedza o zaletach i ograniczeniach danej metody - to kolejny warunek, którego spełnienie jest niezbędne dla właściwego przeprowadzenia procedury diagnostycznej.

/.alety i ograniczenia metody mogą być zarówno technicznej natury, jak też mogą odnosić się do: konkretnego rodzaju badanego materiału, riiipu cyklu rozwojowego pasożyta liizy choroby inwazyjnej.

I’( ulslawowe zasady postępowania z materiałem pobieranym do badań

Racjonalny wybór właściwego materiału do badań wymaga rzetelnej wiedzy o pi cy licznych cechach cyklu rozwojowego danego gatunku pasożyta:

umiejscawianiu się pasożytów w określonych tkankach czy narządach w różych fazach zarażenia,

czasie pojawiania się pasożytów w płynach ustrojowych, wydzielinach czy wydalinach człowieka,

ewentualnej dobowej rytmice aktywności form dyspersyjnych i/lub inwazyjnych

Wiedza ta umożliwia wybór optymalnego sposobu i czasu pobrania materiału w i i lu wykrycia charakterystycznych cyst, oocyst, postaci troficznych, jaj, larw czy form dorosłych pasożytów.

Właściwy wybór materiału i sposobu postępowania z nim ma podstawowe /nm zenie przy stosowaniu klasycznych metod bezpośrednich.

Należy przy tym przestrzegać następujących zasad:

I) pobranie materiału powinno nastąpić przed rozpoczęciem farmakoterapii lub kilku tygodni po jej zakończeniu;

') ilość określonego rodzaju materiału, niezbędna do efektywnego wykonania 111111.111111, powinna być wystarczająca, a zarazem typowa dla określonej inwazji;

63