IMG�68 (2)

Należy jednak podkreślić, że, w odniesieniu do wielu przypadków pasożytami stosunkowo łatwymi do bezpośredniego wykrycia, zazwyczaj narta i wystarczające jest ich rutynowe izolowanie oraz identyfikacja przy pomocy konwencjonalnych metod diagnostycznych.

Musi być ono jednak dokonane przez odpowiednio wyszkolonych, wysoce kompetentnych pracowników.

&łówne zasady laboratoryjnej diagnostyki parazytologicznej

Zasadnicze etapy parazytologicznej procedury diagnostycznej

W parazytologicznej procedurze diagnostycznej wykonywane są następujące działania:

1.    wybór metody lub techniki diagnostycznej,

2.    wybór właściwego materiału do badań,

3.    wybór odpowiedniego sposobu uzyskania materiału oraz jego pobranie,

4.    zabezpieczenie uzyskanego materiału,

5.    umiejętne przeprowadzenie wybranego badania,

6.    prawidłowa interpretacja uzyskanych wyników.

Wybór odpowiedniej metody czy techniki diagnostycznej oraz wybór właściwego materiału do badań, są ze sobą ściśle powiązane i wzajemnie zależne.

Wszystkie wymienione elementy procedury sa jednakowo ważne!

Jakiekolwiek niedociągnięcia lub błędy popełnione choćby w jednym z powyższych etapów mogą prowadzić do mylnego rozpoznania i, w efekcie, do niewłaściwej terapii, co nakłada na diagnostę szczególną odpowiedzialność.

Warunki prawidłowego przeprowadzenia procedury diagnostycznej

Dla właściwego przeprowadzenia wymienionych etapów procedury niezbędne jest spełnienie szeregu podstawowych warunków.

Wartość diagnostyczna opisanych wcześniej metod jest różna w odniesieniu do poszczególnych inwazji pasożytniczych.

Właściwy wybór metody czy techniki diagnostycznej musi być adekwatny do konkretnego rodzaju zarażenia, wymaga więc:

-    dobrej znajomości biologii różnych ważnych medycznie gatunków pasożytów,

-    elementarnej wiedzy o biotopach narządowych poszczególnych stadiów rozwojowych tych pasożytów

-    znajomości specyficznych morfofizjologicznych cech, które mogą być przydatne w prawidłowej diagnostyce różnicowej.

Wiedza ta jest niezbędna w przypadku każdej inwazji pasożytniczej, jednak jej niedostatek może mieć poważne konsekwencje szczególnie w odniesieniu do gatunków pokrewnych, podobnych morfologicznie (takich jak np.: Plasmodium vtvax czy P. falcipamm, Taenia saginata czy T. solium), którymi zarażenie może jednak przebiegać odmiennie, różnić się pod względem skutków dla organizmu człowieka, a co za tym idzie - rokowania i terapii.

Rzetelna wiedza o zaletach i ograniczeniach danej metody - to kolejny warunek, którego spełnienie jest niezbędne dla właściwego przeprowadzenia procedury diagnostycznej.

Zalety i ograniczenia metody mogą być zarówno technicznej natury, jak też mogą odnosić się do:

-    konkretnego rodzaju badanego materiału,

-    etapu cyklu rozwojowego pasożyta

-    fezy choroby inwazyjnej.

Podstawowe zasady postępowania z materiałem pobieranym dr* badań

Racjonalny wybór właściwego materiału do badań wymaga rzetelnej wiedzy o specyficznych cechach cyklu rozwojowego danego gatunku pasożyta:

-    umiejscawianiu się pasożytów w określonych tkankach czy narządach w różych fezach zarażenia,

-    czasie pojawiania się pasożytów w płynach ustrojowych, wydzielinach czy wydalinach człowieka,

-    ewentualnej dobowej rytmice aktywności form dyspersyjnych i/hib inwazyjnych

Wiedza ta umożliwia wybór optymalnego sposobu i czasu pobrania materiału w celu wykrycia charakterystycznych cyst, oocyst, postaci troficznych, jaj, larw czy form dorosłych pasożytów.

Właściwy wybór materiału i sposobu postępowania z nim ma podstawowe znaczenie przy stosowaniu klasycznych metod bezpośrednich.

Należy przy tym przestrzegać następujących zasad:

1)    pobranie materiału powinno nastąpić przed rozpoczęciem farmakoterapii lub kilka tygodni po jej zakończeniu;

2)    ilość określonego rodzaju materiału, niezbędna do efektywnego wykonania badania, powinna być wystarczająca, a zarazem typowa dla określonej inwazji;

63