■ylanitB, a innym razem zupełna pustka myślowa. W treściach srojcó t omamów są niezliczone odmiany, a więc ktoś czyha na rybę, wdmuchuje do pokoju gaz trujący przez dziurkę od klucza, M w MC y gwałci podczas snu — mężczyznom ktoś odciąga nasienia — i wiele innych. Treść urojeń zazwyczaj nie tworzy wyraźnego systemu urojeniowego, ale niekiedy, przy nieznacznym rozszczepienia osobowości, jest zaznaczona próba systematyzowania. Na ogół ocena krytyczna urojeń jest słaba i dlatego pacjent z całym przekonaniem może twierdzić, że jest władcą i kontrolerem prezydentów, a równocześnie prosić o papierosa.
Silniej wyrażone rozszczepienie osobowości sprawia, że w treści urojeń zjawiają się przekonania, że w tajemniczy sposób działają albo /agrazają choremu masoni, jezuici, marsjanie, hipisi, albo inne organizacje bądź osoby, które z jakiegoś powodu go prześladują.
Pod wpływem leczenia, a niekiedy nawet samoistnie cała ta psy-i hopatoiogiczna produkcja stopniowo słabnie, omamy znikają i urojenia trż tracą swoją siłę niepodważalnego przekonania. Jednakże stosunek krytyczny do przeżyć omamowo-urojeniowych z okresu i zynnej psychozy zazwyczaj nic jest dostateczny. Rekonwalescent twierdzi, /■• Inn/, już nic ma omamów ani urojeń, ale nic jest pewny, « zy 10, co przeżywał, było nieprawdziwe.
Kńśnicoumie schizofrenii paranoidalncj może być czasem nie lit we, gdyż zespól urojeniowy spotyka się również w chorobach psychicznych egzogennych i psychogennych. Żeby więc rozpoznać schizofrenię parnnuidnlną, trzeba wśród objawów składających się na obraz choroby znaleźć osiowe objawy schizofrenii, to znaczy autyzm, względnie stępienie uczuciowe i rozszczepienie osobowości.
Hoapoammie zazwyczaj jest pewne dopiero po przeminięciu ostrych objawów, kiedy staje się widoczne to, co było przesłonięte zespołem urojeniowym i wtedy już jest łatwiej zorientować się, czy osiowe objawy są, czy nie. Rokowanie w schizofrenii paranoidalncj jest pomyślniejsze niż w schizofrenii prostej i w hebefrenii.
'44 Ml II/ni KIMA IHilinFRBNICZNA
Hrbrfrmiczna postać schizofrenii jest dość rzadka i ma prognozę gorszą niż schizofrenia urojeniowa. Często uważa sie ją za obraz kontrastu w stosunku do schizofrenii prostej, którą cechuje przede wszystkim brak napędu, a więc abuba utrutfauająca jakiekolwiek czynności. W bebcfimii istnieje nadmiar inicjatywy i ruchliwości, ale ta ruchliwość me wiąże się z talami piręramtn produktywnego riyiałama. Hcbefitnky zackwuą się tak niesforny dokuczliwy chłopak popisujący się niegrarczrrrm zachowaniem- Często ma zaskakujące pomysły, najczęścin niby żartobliwe, ale mimo grymasów mimicznych i głośnego śmiechu nie czuje się ram prawdziwej wesołości. Chory jak gdyby dąży do zwracania na siebie uwagi otoczenia — często wykrzykuje byłe takie słowa, wskakuje na łóżko, koziołkuje po podłodze, staje naprzeciw kogokolwiek i pokazuje język, pociągnie za włosy lub potrąci. Wypowiedzi najczęściej rozkoia-rzone, częste neologizmy, więc mimo gadatliwości kontakt z be-beftenikiem jest trudny. Jeśli nawet rozumie, co się do niego mewi, zazwyczaj odpowiada niedorzecznie, a polecenia spełnia opacznie.
Ten obraz choroby zazwyczaj rozwija się dość* szybko, choć czasem rozwój pełnego obrazu jest powolny i wtedy gorsze jest rokowanie niż w ostro zaczynającym się przebiegu. Tak więc wyraźnie zaznaczone rozszczepienie, derci/m, autyzm, niedostosowanie emocjonalne, pseudobłazeóskie zachowanie się, be* śladu uczuciowości wyższej łatwo nasuwają rozpoznanie tej postaci klinicznej schizofrenii.
25. SCHIZOFRENIA KATATONICZN A
Katatonia występuje w dwu różnych postaciach, wyrażających się zaburzeniem napędu psychoruchowego alba w kierunku pobudzenia —- postać kipi-rkim-tyema, albo w kierunku zahamowania — postać hi pokine tyczna aż do bezruchu, czyli osłupienia katatoniczncgo. Katatoniczny lespół objawowy może dominować nie tylko w przebiegu schizofrenii. Zdarza się też w przebiegu zapalenia mózgu, w przełomach endokrynnych, chorobach infekcyjnych, czasem przy niewydolności nerek.
W przebiegu schizofrenii częściej występuje postać osłupieniowa. W tej postaci charakter ystyczne jest wzmożenie napięcia mięśniowego, które początkowo sprawia, te chory porusza się coraz wolniej, nie nadąża w pracy, mówi też z trudnością, świadomość może być zachowana lub zniesiona w zależności od tego, czy proces hamowania objął tylko układ kincatetyczDo-roihowy, czy wszystkie analizatory, co uniemożliwia percepcję.