Psychologiczne teorie rozwoju w ciągu żyda cw
Tabela 2-6 Główne teorie epigenetyczne: podsumowanie do okresu dorusterUa
Freud
Psychos**suefrm
Stadium oralne (0-1,6) Oko-Rce oralne są pierwszą stratą •rogeruczną, która osiąga neuronalną dojrzałość. A zatem pierwotna Interakcja niemowlęcia ze środowiskiem jest skoncentrowana wokół ust
Stadium analne (1,6-3) Neuronalne dojrzewanie strefy analnej poprzedza świadomość tych funkcji dała (trening zwieraczy i pęcherza)
Erikson
Psychospoteęzna
Stadium orałno-tensorycz-ne (0-1) Dojrzewania oralne i sensoryczne wchodzi w interakcje ze środowiskiem. Pojawia się kryzys zaufanie łub jego brak.
Stadium mięiniowo-analne (1 -3) Dojrzewanie układu nerwowego poprzedza interakcje środowiskowe i rozwiązanie kryzysu: autonomia lub poczucie zwątpienia
PUtgel
Aaznawczo-rozwoyowi
Stadium sensomotoryczne (0-2) Dojrzewanie organów zmysłów oraz sensorycznych i motorycznych okolic mózgu (kory mózgowej) poprzedza funkcjonowanie poznawcze.
Stadium przed operacyjne (2-7) Okolice mózgu (np ośrodki odpowiedzialne za słyszenie i mowę) muszą dojrzeć, aby możliwe było wykształcenie podstawowych procesów myślowych, takich jak słownik, obrazy umysłowe, myślenie intuicyjne itp.
Stadium falliczne (3-5) Neu ronalne dojrzewanie okolic narządów płciowych rodzi świadomość własnej tożsa-mości płciowej. Pojawia się ciekawość dotycząca siebie i innych
Okres latencjł (6-11) Nie pojawiają się żadne istotne zmiany biologiczne. Postępuje rozwój senso-motoryczny, dostarczając przyjemności pochodzącej z wiedzy, zdolności, relacji z innymi.
Stadium genitalne (dorastanie) Wstrząs biologiczny (hormonalny i neurologiczny) aktywizuje trzy pierwsze stadia rozwoju. Przyjemność pochodzi ze związków heteroseksualnych.
Stadium lokomotoryczno--genitalne (3-5) Dojrzewanie komórek nerwowych otaczających narządy płciowe i postępujący rozwój neuro-mięś-niowy wchodzą w interakcje ze środowiskiem. Musi zostać wówczas rozwiązany kryzys: inicjatywa lub poczucie winy.
Stadium latencji (6-11) Zasadniczo opis taki sam, jak Freudowska charakterystyka okresu latencji. Dodatkowo pojawia się kryzys: przedsiębiorczość lub poczucie niższości.
Dojrzewanie płciowe i dorastanie Postępują procesy biologicznego dojrzewania: równocześnie szczyt osiąga psychologiczny kryzys: tożsamość lub rozproszenie (pomieszanie) ról, który powinien zostać rozwiązany.
Operacje konkretne (7-11) Postępuje dojrzewanie kory mózgowej powodując przemieszczenie zdolności poznawczych na nowy poziom. Pozwala ono też na uświadomienie sobie punktu widzenia innych osób i zaangażowanie się w relacje interpersonalne.
Operacje formalne (11-15) Dojrzałość mózgu pozwala na rozumowanie naukowe, logiczne, myślenie abstrakcyjne.