DSC07056 (2)

Stonki Kawula

Rozdział IX

Funkqa opiekuńcza współczesnej rodziny polskiej

1. Podstawowe i pochodne funkcje rodziny

Rozpatrywanie wszelkich spraw, głównie instytucjonalnego punktu widzenia a także jako grupy środowiska życia prowadzić musi do zainteresowania się jej podstawowymi funkcjami. Swoistą cechą środowiska rodzinnego jest to, iż jego funkcje stanowią ograniczoną całość, złożoną i jednolitą oraz nie są i nie mogą być realizowane oddzielnie. Dlatego też jakiekolwiek zaburzenie, utrudniające rodzinie realizację którejś z podstawowych funkcji, powoduje z reguły przejściową lub dłuższą niewydolność ogólnego jej funkcjonowania, np. alkoholizm jednego z rodziców w zdecydowany sposób determinuje życie emocjonalne rodziny, a także wpływa na zakłócenie funkcji ekonomicznej. Podobnie zakłócenie choćby jednej z funkcji, np. opiekuńczej, powoduje obniżenie wydolności wychowawczej rodziny. Czasem też jedna z funkcji rodziny może determinować całość jej funkcjonowania, tak jest np. w przypadku specyficznego wpływu funkcji ekonomicznej rodziny chłopskiej na całokształt życia tej kategorii rodzin. Jakość zatem i poziom wypełnianych przez rodzinę funkcji decyduje o końcowych skutkach jej funkcjonowania, wyrażających się choćby w poziomie i stylu życia jej członków, w konfiguracji stosunków międzypokoleniowych, aspiracjach i planach życiowych, uznawanych systemach wartości i ogólnej „filozofii życia”, stylu i jakości życia.

W tym znaczeniu przez wszelkie funkcje rodziny rozumieć należy skutki wywoływane przez działalność i zachowanie członków rodziny, ujawniające się w samej rodzinie lub też poza nią, bez względu na to, czy były one zamierzone, czy pożądane przez zbiorowości szersze, ogólnospołeczne (J. Szczepański, 1963, s. 148). Skutki te mogą przyjmować różnorodną postać — efektów materialnych, faktów biologicznych, cech psychologicznych, zachowań i działań członków rodziny, głoszonych poglądów, prezentowanych postaw itp. W tym też ujęciu funkcje rodziny w aspekcie skutków są możliwe do uchwycenia i określenia przez obseiwacje potoczne i pogłębione an y naukowe. Pojęcie takiego założenia co do rozumienia funkcji rodziny p ukierunkować nas na przyjęcie następującej dyrektywy metodologicznej. | o j* (poprzez badania empiryczne) stanu konkretnych skutków w funkcjonowan