postulują „coś" i znajdują swoje potwierdzenie wyłącznie w faktach, do ^ nia których zostały powołane, noszą nazwę hipotez metodologicznie Bywa i tak. że to „coś" posiada tylko te cechy, które służą wyjaśnieniu f^'-względu na które dokonuje się wspomnianego postulowania. Wówczas r-mowić o metodologicznym błędnym kole (tamże). Jak unikać formułowani hipotez ad hoc? Najlepszym sposobem jest wyprowadzanie jak najwięksi różnorodnych konsekwencji empirycznych, które dadzą się skonfromow*, świadczeniem. Jeżeli chodzi o zidentyfikowanie hipotezy ad hoc. to tyra względzie okazać się może jej określenie zaproponowane przez Soda w s. 107): „(...jsamodzielną hipotezę ad hoc można określić jako hipotezę, fcy swej obrony w obliczu faktów doświadczalnych nowych typów wymgiuy drania wciąż now ych, komplikujących ją. hipotez (które zresztą przewaae^ okazują się również hipotezami ad hoc; w ten sposób jedne hipotezy -z*. często notowane za pomocą innych hipotez ad hoc)".
Sformułujmy dalsze kryteria poprawności formułowania hipotez hm (Nowak S„ s. 31—37; Kerłinger, 1986, s. 17—18; Jakubowska. 1993Lł5*-j|
— hipoteza musi być adekwatną odpowiedzią na problem.
— hipoteza musi być najprostszą odpowiedzią na problem, gdyż n fe prostą przyjmie postać — tym łatwiej będzie można ją sprawdzić.
— hipoteza musi być tak sformułowana, by łatwo można byk* ą rc w /głędnie odrzucie.
— hipoteza nie powinna przyjmow-ać postaci szerokiej senerałizjci
Musimy pamiętać też i o tym. że sprawdzona, zaakceptowana pras soc
hipoteza nie jest na $tade włączona do zbioru twierdzeń danej djsyjSp 3? croej. zawrsze może być ona odrzucona przy' okazji sprawdzania aiaapił »ydi hipotez. Owa jttar»dosć“ hipotez jest rezultatem stosowana pns: »*• zasady inaersebiekty wnei koMrok>«alo(ói. Gdyby w śniecie nafci * .tv* wała owa zasada, raz sprawdzonej przez danego badacza hipotezie ~e frre-że spróbuje ją podważyć później czy « momencie jej cęksMO1 cir !*> kraat IJ'.\ s. J2S
W .dpwiein na problemy cząstkowe badacz kwtnehK takie sm-®; •e fcęvac.r> Ich rz etą jest Kx zse wyraźniej idoeruakowcci rcłOaczL .est. e > łrmr z aicłi otaedcaydi obserwowabąyeh boasekwwi
precesje spramsizaMa — łsadacz będzie k^nfiomowai z fakiast
Gbcnlkwwi jesacne raz podfcnesikL na zafcnnczeme jwkK. 37 w* iamlcK <at w yxa' tWKrdrącei.
Pr?c2 mainigae dc prar«< cw ’»r— 10 w plx ?. podzaato rcccuc-- '-*• ftHfMttcr tawiwic fjn.fti
I. Hipotezy dotyczą Jeżeli zmienna n jinienna zależna Y przyj ,X>la danej zmienne zmienna niezależna Xj p D. Hipotezy dotycz 1. Hipotezy istotno
la. .Zmienne niezt
lb. ^Zmienne z O l Ja Y niż... — w nasię] śtccna dla zmiennej zal
lć. J) (ST) jest ii „ X, wpływają na zmi sK tylko część zmienni zcfttycznych) wchodzi k sobą w interakcje, a awsiymi w interakcje Ic" JO (Sr) jest izt ■jfcmająna zmienną z 1 Hipotezy dotycz 3KBDej niezależnej X.
-Znsenną zależną wi Y = jOŁT. Poci *. iż psychologowie I 3? jes io funkcja linio I JtriŁw fenowa wmj ~JS2- ML. pkL 2.-3.
& Pbdsumowanit
-tdbbbic posŁswietoe pj 'Uste 9£tć hpdezi InJ fceycżezaiOMEj •iuLl ■** w ty nii ■ > w powal
^ «feB3jE lewi :'r.Ł Bij
iand źbozzi o torrJ ~ ąunianayki. to petfeas
,u«o«n 'meryfitmeji mwJ n*fc -Łi: ’5L *- jnir# JCtoJ