stanowl£t Pewne obciążenie dla innych, nie zawsze łatwo się z tym po-j stąd brak porozumienia z otoczeniem. Czasami występuje samotność Wyboru, której celem jest odzyskanie równowagi psychicznej. Przeprowadzone udania pokazują, że poczucie osamotnienia bywa również udziałem młodych lu-^ ^prawdopodobne, że aż co druga z badanych osób (52,3%) twierdzi, że ma poczucie osamotnienia w domu. Prawie co trzecia z tej grupy pisze, że samotności doświadcza nader często. Analiza zależności pokazuje, że poczucie osamotnienia jest silnie skorelowane z pragnieniem zmian we własnej rodzinie (DF — 9, chi2 = 97,25). Również zdecydowana większość osamotnionych w domu nie lubi przebywać w gronie swojej rodziny (DF = 6, chi2 = 24,2).
Rodzina jest grupą społeczną połączoną specyficznym typem więzi (por. Dyczewski 1994, s. 19-25). W rodzinie tradycyjnej większe znaczenie miały więzi formalne. We współczesnej rodzinie dominują związki osobowe, utrwalane przez wzajemne wspieranie, otwarcie na siebie, a przede wszystkim miłość. Specyfika stosunków łączących bliskie sobie osoby pozwala im ujawniać siebie bez lęku o to, że ktoś to wykorzysta. Daje poczucie odwzajemnionej akceptacji i przynależności (Gałkowska 1990; Łopatkowa 1991, s. 29-74). Pozwala nawet w oddaleniu nie odczuwać samotności. Ocenę stosunków w rodzinach badanej młodzieży ilustruje tabela L
Tabela 1
Ocena stosunków w rodzinach badanych (w procentach)
Stosunki |
Bardzo dobre |
Dość dobre |
Różnie bywa |
Nie najlepsze |
Bardzo | złe |
z matką |
34,0 |
38,4 |
20,7 |
1,5 | |
z ojcem |
17,2 |
30,0 |
25,6 |
10,3 |
5,4 |
zrodzeństwem |
24,6 |
30,5 |
28,1 |
3,0 |
1,0 |
matki z ojcem |
20,2 |
38,4 |
17,7 |
6,4 |
4,9 |
matki z rodzeństwem |
31,0 |
38,4 |
\ 14,8 |
1,0 | |
ojca z rodzeństwem |
18,4 |
33,0 |
1 20,7 |
6,4 |
2,5 |
W opiniach badanych przeważają zdecydowanie pozytywne oceny stosunków w ich rodzinach. Ogólnie korzystniej widziane są stosunki matki z dziećmi, co wyrażają zarówno częstsze wyższe oceny pozytywne, jak i mniej ocen negatywnych1.
W znacznym stopniu jest to związane z częstą obecnością kobiety w domu i mimo Zaangaźowania zawodowego, w większym stopniu niż mężczyzna, z większym otwarciem ^Potrzeby domowników (por. Ziemska 1986, s. 52-72; Ulrich, Dunne 1996; Rodzewicz l9»U 158-174).