20. DUDEKA LECIONO
A. GRAMATTKO
Zaimek zwrotny trzeciej osoby si (L. 14) w bierniku biera końcówkę -tł, np.: lavi sin 'myć się’, kombi sin 'czesaćJ vesti sin 'ubierać się* itd.
Odmiana czasownika z zaimkiem zwrotnym sin Liczba pojedyncza
1. mi] |
min 'myję się* |
2. n |
vin 'myjesz się! |
3. li [ lavas |
sin '(on) ] |
W |
sin '(ona) 1 myje |
m |
sin '(ono) J |
Liczba mnoga
lavas
(nin 'myjemy się* J vin 'myjecie się* | sin 'myją się*
B. YORTOJ
akvokondukilo wodociąg
akvokrano kurek wodociągowy
broso szczotka
eble może
efi nawet
frua wczesny
frukto owoc
gargari płukać (gardło)
horlogo zegar
kombi czesać
lavi myć
laytablo umywalka mantuko ręcznik matenmangi jeść śniadanie naztuko chusteczka
okupo zajęcie
pelvo miednica
plena pełny
plenigi napełniać
plifaciligi ułatwiać
polvo proch, pył
postuko chusteczka do nosa
rakonti opowiadać
renkonti spotkać
ricevi otrzymać
sapo mydło
sapumi mydlić
skandalo skandal, awantura
subite nagle
surmeti wkładać
suryoje na drodze tuj natychmiast, zaraz tuko chustka (kawałek tkaniny) tramo tramwaj (szyna)
vesti ubierać
vi3i wycierać, ścierać
vojo droga
C. KONYERSACIAJ EKZERCOJ
Nun mi diros al vi, karaj lemantoj (-inoj), unu sekreton. Mi ra-kontos al vi, kion mi faras hejme en la frua mateno. Nokte mi bonę dormas post tuttaga laboro. Apud mia lito sur la malgranda nokta tablo staras pli granda ol tiu en mia poso horlogo. Frumatene la horlogo faras subite grandan skandalon kaj prenas min el la lito.
Gi diras al mi: „Levu vin tuj el la lito! Malfermu viajn malgrandajn okulojn kaj iru al via laboro!“ Kaj mi levas min el la lito kaj mi ne estas felića. Diru al mi, lemantoj (-inoj), cu gi estas bona objekto? Ne, certe ne, gi ne estas bona objekto, sed malbona objekto. En mia poso estas poshorlogo kaj sur viaj manoj mi vidas kelkajn man-horlogojn.
Vi demandas min, kion mi faras poste. Poste mi iras al la akvo, kiu estas en la muro — en akvokondukilo. Mi malfermas akvokranon kaj akvo iras el la muro. Mi tuj prenas la pelvon kaj plenigas gin per la akvo. Mi starigas la pelvon kun akvo sur la lavtablon, mi prenas la sapon, mi sapumas miajn manojn kaj mi lavas min. Poste mi prenas la glason kun varma akvo, mi purigas miajn dentojn per la malgranda dentbroso kaj mi gargaras la buson. Poste mi iras al la granda spegulo kaj mi kombas min per la kombilo. Mi prenas sur min (mi metąs sur min au: mi surmetas) mian ordinaran veston (laborveston) — dimanće mi vestas min pli elegante — kaj fine mi iras al la tablo kaj mi matenmangas kun granda apetito.
En antauaj tempoj tuj post la matenmango mi forlasis mian hej-mon kaj iris al la laboro en mezlernejo. Survoje mi renkontis ofte miajn kolegojn, kiuj ankau rapidis al diversaj okupoj. Nun mi la-boras piej multe en mia hejmo kaj mi ne eliras la urbon frumatene. Ne estas nun la tempo (por) rakonti al vi, karaj lemantoj (-inoj), kion mi faras dum la tuta tago, sed mi rakontos eble ći tion al vi post kelkaj tagoj.
Lemantoj (-inoj)! Ću vi §atas sekretojn?
— Jes, ni tre §atas sekretojn.
95