116 6. Obliczenia gwintów
w stosunku do pozostałych krzywizn i w związku z tym może być pominięta w obliczeniach. Suma i różnica krzywizn przy wymienionym wyżej uproszczeniu wyraża się wzorami
4 r
F(Q)
dk
rdk ' ' 4 r —da
Promień rowka bieżni śruby i nakrętki jest taki sam i wielkość 2 08
jego jest zazwyczaj równa r = 0,5241. Dla takiego promienia 2$ = ^ -»
F(o) = 0,926 oraz Kó = 0,415 (jeśli pominie się krzywiznę bieżni--^ to Kił=Kł#=K4). Podstawiając do wzoru (6.67) Qk(z) = k|(z)dk oraz 2 08
En= —jj—, a także korzystając z przekształconego wzoru (6.64): k,(z) = q(z)P
= V —- , otrzymujemy
Przemieszczenie osiowe gwintu śruby i nakrętki w wyniku odkształceń kontaktowych jest równe
i
dk(z) — Ćlk(Z)+Mz) ! |
= (Vri+V2)sinafc = rkq3 (z), |
(6.69) |
gdzie | ||
rk = K«j/ 12,08 sin afc |
Iggip^) |
i |
(6.70) | ||
Łączne przemieszczenie gwintu w przekroju z zgodnie z zależnością (6.66) i (6.69) opisać można wzorem
gdzie a i b są parametrami stałymi.
Ponieważ rozkład obciążeń w gwincie tocznym jest znacznie bardziej równomierny niż w gwincie zwykłym, a linearyzacja dotyczy tylko jednej, mniejszej ze składowych obciążeń, założenie takie nie prowadzi do dużych błędów.
Uwzględniając wzór (6.73) równanie (6,72) przyjmie postać
r + 'rkb \ " (ł(z)“ 9(0). (6.74)
o o
Jak widać z równania (8.74) parametr a nie ma wpływu na rozkład obciążenia. Parametr b należy zaś tak dobrać, aby aproksymująca prosta pokrywała się ze styczną linii określonej równaniem (6.73) w ptmkcie Q
q = gir = -jj-, czyli
2 -i-, . 2
b-jr, .(|—?j=~.
Różniczkując dwukrotnie równanie (6.74), otrzymujemy
(6.75)
g"(2)~m*q(z) - 0,
gdzie
m*
fi _
/’+ l\b
Uwzględniając warunki brzegowe (patrz punkt 6.1.5), otrzymujemy równanie rozkładu obciążeń w gwincie w połączeniu różnoimiennym
(6.76)
(6.77)
q(z) = r—r. ooshmz
sinh mN
oraz w połączeniu jednoimiennym
. . _ Qm leoshmz , coshm(N - z) I 91 ' ** sinhmN | £,F, + EtFt |
Przykładowy rozkład obciążeń w gwincie, w którym wszystkie elementy wykonano ze stali ŁH15 (£ — 2,1*10* MPa, v — 0,30, HRC —• 60) o wymiarach dp — 100 mm, P — 12 mm, dfc — 7 mm, r = 0,52d» —
x{z)+Uz) = 3p(z)+ó1(z) = rq(z)+rkq5 (z) (6-71)
i stąd równanie przemieszczeń przyjmie postać
S Z|
fi) jjq(z,) dz, dz =[ rq(z)+rhqT (z)] Tq(0)+rkqT (0)]. (6.72)
• •
Dokładne rozwiązanie tego równania jest bardzo pracochłonne. Dlatego też w praktyce stosuje się rozwiązania przybliżone. Przybliżenie to polega na linearyzacji rozkładu obciążeń wynikających z odkształceń kontaktowych. Przyjmuje się mianowicie, że