GRZYBOWSKI
bardziej inteligentnej na te istotne, średnio głośne dźwięki pojawiają się szybciej! Go więcej, podczas kolejnych podobnych zadań reakcje osoby o wyższym poziomie intelektu są zawsze podobne, regularne, podczas gdy osoby mniej inteligentne reaguję raz lepiej, raz gorzej, czasem szybciej, czasem wolniej. Można więc powiedzieć, że mózgi osób lepiej wypadających w testach inteligencji są organami o lepszej organizacji sieci neuronalnych, która pozwala na szybkie, niezawodne i poprawne reagowanie w każdej sytuacji.
inteligencja emocjonalna (El), opisana przez amerykańskich^ psychologów Petera Saloveya oraz Johna Mayera, dotyczy głównką^ trafności w rozpoznawaniu stanów emocjonalnych zarówno własnyci jak f Innych osób, a także uwzględnianiu |
Oszczędnie upakowany mózg
Na niezawodność i efektywność systemu nerwowego zwrócił uwagę inny amerykański psycholog, Richard Haier. Zakładał on, że mózgi osób inteligentniejszych są oszczędniejsze, tzn. ich neurony zużywają mniej glukozy podczas wykonywania różnych, nawet skomplikowanych zadań. Osoby o wyższym wskaźniku inteligencji ogólnej skonfrontowane z dowolnym problemem wkładają mniej wysiłku w jego rozwiązanie i tym samym mają więcej energii na podjęcie innych działań i wyzwań. Założenie to jednak, mówiąc oględnie, nie do końca się sprawdziło. Okazało się, że
Dość precyzyjnie można wskazać jej podłoże mó? różnice indywidualna w jej poziomie, zasadniczą r Za sprawność w rozpoznawaniu ekspresji młmlczr nach emocjonalnych drugiej osoby, odpowiedział klej części kory mózgowej w górnym obszarze płi bodźców Identyfikuje niezmiernie ważne skupisko n (owego nazwane ciałem migdałowatym, przypon parzysta, tzn. występuje i w lewej, i w prawej pótte piatów czołowych, czyli części mózgu położone je wają zasadniczą rolę we wnioskowaniu o rałacjec nalnych. Każda z tych struktur odpowiada za okn o różnicach miedzy osobami w poziomie EJ.
iK nerwo i bowiem oi.wresz
„nad g jędzy lu te proc.'
cej informacji 0 sj kraulowego >r.jon«lne ws/elkli bieguna piata sld aly. Jest to strukttffl /środkowe obszae -'.tębt czaszki, odgn zachowań emod : ire razem decydUfi
mózgi osób o wyższym ilorazie inteligencji ogólnej rzeczywiście pracują efektywniej, ale... dzięki doskonałemu skoordynowaniu i wykorzystaniu ośrodków kluczowych dla określonych zadań.
Grupa badaczy pod kierunkiem Haiera dowiodła, że u osób inteligentniejszych te obszary w mózgu, które są ważne dla rozumowania, wnioskowania i rozwiązywania problemów — czyli kierujące naszą parnię-
Albert El netem zmarł w poniedziałek 18 kwietnia 1955 roku. kwadrans po pierwszej w nocy. Tego samego dnia jego zwłoki poddano kremacji, a popioły rozsypano w nieznanym w miejscu. Wcześniej jednak Thomas Stołtz Harvey. patolog w szpitalu w Princeton, wyjął - nie pytając rodziny o pozwolenia - mózg Einsteina. sporządzM^ z niego preparaty i umieścił w słojach. 40 lat^ później dr Sandra Włtoison, korzystając z tydlH preparatów odkryła, te Einstein miał wyjątkowo rozwinięte piaty ciemieniowe, które odpowiadają^ za zdolności matematycz—*
Mózg przeciętny
Pom«vnpieęRed(tn«fa)nóifu Widziane-go z botm <t -lew* UHH z - prawa) z nwK gf«m Alberta KinŚjtjnjKĘ -liwa półkula.
4 -■ prawa) zaznacz ono obezsr wieczka de-mlenkłwego zna/dupącego przy bruździe zaśroókowej (WJjrprzy krańcu bruzdy Syf mnita ftT Wieczka onk w mózgu Einsteina. Jego miejsce zajął niezwykle narołnlety dolny nl ciemieniowy
źródtettlt
cią, uwagą oraz wypowiedziami — są bal dziej „upakowane”, tzn. posiadają wię® komórek nerwowych. Chodzi o boczn i tylne rejony płatów czołowych, rejo™ w płatach ■. icmieniowych i skroniowych. Ponadto inne badania wykazały, że struł tury te podczas wykonywania zadań wył magających wspomnianych kompeten^ cji ulegają większej aktywacji, to znaca zużywają więcej energii. Większa sprau ność osób o wyższym !Q podczas wyki nywania czynności wymagających wysil ku intelektualnego wydaje się szczególrjfll związana z nasiloną aktywnością w plaj tach czołowych kory mózgowej, zwłaszJ cza w ich przednich częściach, zwanych korą przedczołową.
Są to najbardziej wysunięte do przodil i najmłodsze ewolucyjnie części ośrodko-j wego układu nerwowego. Zarazem ob-j szary te najbardziej odróżniają nasz mózgi I od mózgów innych naczelnych. W nich} właśnie większość badaczy lokalizuje cen-tra wyższych czynności psychicznych, ta-J kich jak wnioskowanie, przewidywanie*! planowanie. Wypukłe płaty czołowe są specyficzną cechą człowieka, bądź co bądź najinteligentniejszej istoty na planecie. Wystarczy prześledzić fascynującą hi-storię naszego gatunku, który w pewnym momencie rywalizował zacięcie z neandertalczykiem, posiadającym przecież duży mózg. Gdy jednak przyjrzymy się charakterystycznej, spłaszczonej z przo-j du czaszce wymartego Homo neandefj thalensis, ograniczającej w jakimś stopniu! wzrost płatów czołowych, to zrozumiemy,; że tak naprawdę zwycięzca tej rywalu cji, wymagającej przemyślanyt h, ikoofl nowanych i rozsądnych działań, mógł tylk o jeden...