192 Stosunki face-to-face
należy ponadto obserwować, jakie działania są faktycznie wykonywane i ciągle porównywać je ze wzajemnymi oczekiwaniami.
Z uwagi na sposób „wejścia” partnerów w stosunek wyróżnia się: stosunki obligatoryjne (narzucone obu partnerom), stosunki oparte na samorzutnej akceptacji oraz stosunki jednostronnie obligatoryjne, tj. narzucone przez jedną ze stron przy jej silnej dominacji.
W stosunkach społecznych wyróżnić można szereg orientacji moralnych, tj. ze względu na sposób traktowania dobra własnego, dobra partnera oraz relacji między nimi.
Orientacja egoistyczna (lub partykula-rystyczna) przejawia się w dążeniu do maksymalizacji dobra własnego, natomiast orientacja masochistyczna polega na jego minimalizacji. Altruizm to dążenie do maksymalizacji dobra partnera, natomiast w orientacji wrogiej chodzi o minimalizację tegoż dobra. Orientacja „partnerska” wyraża się w wysiłkach na rzecz maksymalizacji dobra własnego i dobra partnera jednocześnie; nihilizm zaś, odwrotnie, polega na dążeniu do ich minimalizacji. W rywalizacji chodzi o powiększenie różnicy między dobrem własnym i dobrem partnera, orientacja egalitarystycz-na natomiast przejawia się w usiłowaniu zmniejszenia tej różnicy. Orientacja wyrzeczeń iowa polega na powiększaniu różnicy między dobrem cudzym i dobrem własnym, obrona polega na działaniach w kierunku zmniejszania tej różnicy [M. Dcutsch 1973, s. 182]. (M.P.)
Zob. agresja, altruizm, interakcjomzm symboliczny, konflikt społeczny, ontologia społeczeństwa. władza.
Literatura:
Dcutsch M.. 1973, The Resolulion of Conflict, Yale Univ. Press, New Havcn.
Znaniecki F„ 1963, Social Reiations and Social Rolet, (.'handler Publ. Co., San Francisco. Znaniecki F., 1973, Socjologia wychowania, L 2, PWN. Warszawa.
Stosunki face-to-face (stosunki twarzą w twarz), termin używany w celu charakte-
bie małych grup społecznych. Jednostki uczestniczą w zachodzących stosunkach społecznych jako osoby, a nie tylko reprezentanci określonych ról społecznych. Relacje tego typu rzadziej występują w dużych zbiorowościach. Przeciwieństwem relacji typu face-to-face są kontakty przelotne, mające charakter rzeczowy (nastawione wyłącznie na załatwienie jakiejś sprawy), u-pośrcdniczone (tzn. dokonujące się za pomocą różnego typu urządzeń technicznych lub za pośrednictwem innych osób). (AS.)
Strajk, zob. instytucjonalizacja km- I fliktu.
Strategie mieszane, I. Rozwiązanie I powtarzalnych gier o sumie niezerowej, po- I legające na przemiennym stosowaniu stra- I tegii czystych (przy zachowaniu ich odpo- I wtedniego stopnia prawdopodobieństw I Zazwyczaj wyróżnia się dwa typy stnłoa I czystych: strategie kooperacyjne (nastania- I ne na współpracę) i strategie indywiduat- I styczne (rywalizacyjne).
2. Sposób działania społecznego jod- I nostki lub grupy charakteryzujący się próbą I przezwyciężenia postrzeganych przeć- I wieństw lub sprzeczności. Podmiot usftęt I osiągnąć pozytywne elementy pezecmsi*- I nych sposobów działania stosując - w przy | padku wyborów wielokrotnych - z róM I częstotliwością obie strategie czyste. W nie I których przypadkach chodzi o zasyg*^ I zowanie partnerowi możliwości oónieme ■ go sposobu działania niż ten. do któregoś I on dotychczas przyzwyczajony i uwU*1* I pewny. (A.S.)
Zob. altruizm, dyćhótomizacjn. działanie P I łączne. .
Stratyfikacja (uwarstwienie I
ne), hierarchiczny układ struktury4 nej, którego zasadniczym e,e™eil^si>i I warstwy społeczne. Podział sIwlecjL*- I na warstwy zakłada występowano ności społecznych pod względem ł
d
k
si
i
w
w
ka
wy
ca*
tuk
war
szc
duź
ityci
doi
mus
dące
silek
lecz
społ*
zytyv
peten
osób
f«i
przea
N< żuje d gadnie hierarc ne. 2) osób < Pewien