Systemy obsługujące karty płatnicze (sclf-bankłng, bankomaty) 107
Europay lm . która następnie połączyła się z MasterCard Im. W latach 70. dla systemu MasterCard powstała sieć o nazwie Intcrbank National Authorization System (Międzybankowy Narodowy System Autoryzacji) do obsługi elektronicznej łączności dla celów autoryzacji.
American Express Company, powstała w 1850 r. jako biuro podróży, dodatkowo zajmowała się prawie od początku wieku przekazami pieniężnymi i emisją czeków podróżnych. Dopiero w 1958 r.l6ł> (wg innych źródeł w 1963 roku 4*') wprowadziła kartę American Exprcss typu T&E. Trzy lata później w Wielkiej Brytanii działały już regionalne centrale dla Europy, Bliskiego Wschodu i Afryki, będące koordynatorami systemu. Do dziś karta American Express funkcjonuje jako zielona karta AmEx.
W1975 r. First Fedcral Savings and Loan Association of Lincoln przez sieć The Money Service (TMS) wprowadził na rynek kartę debetową Wkrótce potem karty debetowe oferowały także systemy MasterCard i yiSA1®*. Pojawienie się nowego, powszechnego produktu wymusiło rozwój środków jego upowszechnienia - systemu transferu elektronicznych funduszy przez punkty sprzedaży (Electronic Funds Transfer at the Point of Sale) oraz sieci bankomatów dający posiadaczowi karty możliwość podejmowania gotówki w dowolnym miejscu i czasie.
W Japonii w 1961 r. powstała spółka Japan Credit Bureau International (JCB). Przez pierwsze dwudziestolecie swej działalności wydawała i autoryzowała karty płatnicze tylko we własnym kraju, które dopiero w latach 80. stały się dostępne poza granicami Japonii. W 1990 r. rozpoczęto wydawanie kart tej organizacji w Europie.
W1981 r. Dincrs Club zostaje wykupiony przez Citicorp i staje się częścią grupy Citibanku. W tym samym roku MasterCard wydaje swoją pierwszą złotą karlę, a rok później Visa przedstawia kartę Visa Platinum. W 1983 r. Dincrs wprowadza pierwszy na rynku program premiujący płatności kartą - Club Rewaids, w którym klienci otrzymują bonusowe punkty za każdego wydanego przy użyciu karty dolara. Jednocześnie w 1983 r. MasterCard jako pierwsza wprowadza hologram do zabezpieczenia karty. W 1986 r. Visa wprowadza automatyczny system obsługujący płatności i przeliczenia kwot transakcji pomiędzy różnymi walutami. Pierwsza globalna karta debetowa Maestro zostaje wprowadzona na rynek w 1991 r. przez MasterCard wraz z Europay. W 1995 r. Visa i MasterCard stworzyły wspólnie standard kart chipowych EMY Wprowadzenie kart chipowych ma zapewnić zwiększenie bezpieczeństwa transakcji zw iązanych z kartami płatniczymi. W drugiej połowie lal 90. pojawiają się kolejne technologie służące po-
“*> Flejrerskr S.. Świecka B. (1996): Kyndt kort płatniczych. Historia i perspektywyplastikowego pieniądza, Wydawnictwo Zachodniopomorskiej Szkoły Businessu, Szczecin, ar 3.
“*» Patrz: Myczkowska A„ Dąbrowski T. (1997): Karty płatnicze Pnc*odiuk po ńiedeplastykowego pieniądza. Prcsspublica, Warszawa, nr. 8.
Tamże, nr. 9.