DSCN2420 (2)

69

Model Policji w Polsce w lalach transformacji systemowej po 1990 roku

działań organów ścigania, przejawiającą się głównie w przenoszeniu zainteresowań represyjnych i profilaktycznych na nowe obszary zagrożeń, a także stosowaniu nowych instrumentów prawnych oraz rozwiązań taktyczno-tech-nicznych.

Już w pierwszym roku przemian systemowych nastąpił wzrost przestępstw stwierdzonych o ponad 60% do nie notowanego w przeszłości poziomu 883 346 zdarzeń. Następnym okresem o radykalnej progresji przestępczości były lata 1994-1995, w których zanotowano wskaźnik dynamiki odpowiednio 106,3 i 107,6. Mniejsza liczba przestępstw w 19% r. (o 8,0% zdarzeń) była spowodowana zmianami prawnymi, głównie dotyczącymi uznania za wykroczenia czynów, które wcześniej kwalifikowano jako przestępstwa. Potwierdzeniem tej tezy jest tendencja wzrostowa w latach 1997-1999. Odnotowano wtedy jedne z największych w 15-leciu wskaźniki dynamiki: w 1997 r. -110,5, w 1998 r. -108,1 i w 1999 r. -104,5. W1999 r. zanotowano największą w dekadzie lat 90. XX wieku liczbę przestępstw -1121 545 - o 104,8% więcej niż w 1989 r. W następnych latach, tj. 2000-2003 ta tendencja wzrostowa nadal się utrzymywała. W roku 2004 stwierdzono 1461 000 przestępstw. Od tej chwili widoczny jest duży spadek liczby stwierdzonych przestępstw (wykres 3).

Przyjąć więc należy, że po 1989 roku występowała stała tendencja do realnego wzrostu zagrożenia przestępczością w Polsce, spadki zaś wskaźników dynamiki były niewielkie (np. w 1991 i 1993 roku) albo były spowodowane zmianami prawa, jak w 19% r.

1 600000 -

Wykres 3. Stan przestępczości w latach 1989-2004

1400000

1200000

1000000

800 000

600 000

400000

200000

C

89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06

□ ogółem G przestępstwa kryminalne Q przestępstw