DSCN4048

FIZYCZNY KONTEKST KWOl.UCJI 47

Trzy czynniki wyznaczające cykle klimatyczne Milankovicia

Masa lodu ---*■ cykle zlodowaceń

800    900    1000

Nasłonecznienie w lecie (cal/cm²/dzień)

KLIMATYCZNE CYKLE MILANKOVICIA W CIĄGU OSTATNICH 600 000 LAT: Na dlugocza-sową globalną zmianę klimatu nakładają się regularne cykle, którym rytm nadają trzy zjawiska: (A) zmiany w w ekscentryczności orbity oraz w nachyleniu i orientacji osi obrotu Ziemi, dające cykl 100 000 lat; (B) zmiany w masie lodowców ziemskich, dające cykl 41 000 lat; oraz (C) zmiana intensywności letniego nasłonecznienia północnych szerokości geograficznych, dająca cykl 23 000 lat.

zmian klimatycznych jest zatem niezmiernie skomplikowany, bo wpływa nań wiele różnych czynników.

Ekosystemy oraz gatunki będące ich częścią nie są odporne na tak wielkie zmiany klimatyczne. Skrajne temperatury w cyklach Mi!ankovicia przekraczają tolerancję siedliskową prawie wszystkich gatunków i sprawiają, że zamieszkiwanie w dotychczasowych siedliskach staje się niemożliwe; efekt większych zmian jest jeszcze bardziej drastyczny. Średni okres trwania gatunku ssaka lądowego wynosi kilka milionów lat; czas trwania cyklu stanowi jedynie cząstkę tego okresu. Jest więc oczywiste, że większości gatunków udaje się przetrwać te powtarzające się fluktuacje klimatyczne. Główną reakcją gatunków na zmianę klimatu jest rozproszenie