DSCN6049 (Kopiowanie)

IHal-nm •    Uh hmjfdatif "* aUdrmlr mtttam

Wyróżnia się /ii[cm pięć cr;

1.    archaiczna en powalania życia:

2.    proirru/nic/nę trę bezkręgowców wodnytłt;

3.    palrozeicziia ^w której dominowały rvbv. a ich potomkowie wraz z roślinami i gWadiUBi P“ taz pierwszy dokonali kolonizacji ładu:

iw w powietrzu.

Historię życia omówimy zgodnie z owym przyjętym podziałem biorąc pod uwagę to, co wiemy o prawdopodobnych zmianach środowiska nieożywionego i towarzyszącej im ewolucji organizmów.

2.2.2.1. Era archaiczna albo archeozoiczna

Era archaiczna (gr. archaios - starożytny; zoon zwierzą) to najstarszy i najdłuższy czas w historii organizmów. Jej początek datujemy na przeszło 4 miliardy lat temu. trwała zaś ponad 2 miliardy lat. Wiadomości o owej erze są bardzo skąpe. Prawdopodobnie Ziemia u początków ety archaicznej była na takim etapie rozwoju, na jakim jest obecnie planeta Wenus. Nasza planeta była mniejsza niż. obecnie (najprawdopodobniej od owych czasów następuje jej rozszerzanie) i większość jej obszaru stanowiły lądy. Do jej powierzchni nic docierało światło słoneczne, zatrzymywane przez gęstą atmosferę. Powierzchnia lądów niemal nieustannie zmywana była ulewnym deszczem. Nie wiemy jak wyglądały kontynenty i ile ich było - wiemy tylko, że skały na ich powierzchni, nagie (bo nie chronione żadną roślinnością) ulegały bardzo szybkiej erozji. Liczne wulkany wyrzucały z głębi Ziemi nowe porcje skał i gazów. Atmosfera - zbudowana przede wszystkim z takich gazów jak metan, amoniak, para wodna, siarkowodór, cjanowodór, dwutlenek węgla i tlenek węgla, była gęsta i wywierała na powierzchnię skal i mórz olbrzymie ciśnienie, rzędu 300-400 MPa¹ (dla porównania: dziś na poziomie morza tzw. normalne ciśnienie atmosferyczne wynosi 0,1013 M Pa). W tej gęstej atmosferze niemal bez przerwy zachodziły wyładowania atmosferyczne (nawiasem mówiąc, błyskawice były wówczas jedynym - oprócz ognia wulkanów - źródłem światła na Ziemi). Owe wyładowania powodowały powstawanie w atmosferze związków organicznych; w górnych warstwach atmosfery związki takie powstawały pod wpływem promieniowania ultrafioletowego. Pod wysokim ciśnieniem łączyły się ze

MPa incgapaskali; I atmosfera ■ 0,1013 MPa.

Ryc. 2-3. .Zegar ewolucji". Cały czas istnienia życia na Ziemi podzielono na 24 równe odcinki czasowe („godziny").

A - wyjście roślin na ląd;

B - wyjście płazów i owadów na ląd;

C - pojawienie się człowieka (JD).