DSCN6036 (Kopiowanie)

26    _ .lin h,rnlMw na nkaJcmie mĄg,,

Tabela I-III. Przedrostki i oznaczenia dla wyrażania wielokrotności i podwielokrotnołci jednostek miar w układzie SI

Przedrostek	Oznaczenie	Mnożnik	Nazwa liczby
cksa	E	10"	trylion
peta	P	10"	bilianl
tera	T	10*'	bilion
m	G	10*	miliard
mega	M	10*	milion
kilo	k	10'	tysiąc
hekto	h	I0^2	sio
deka	da	10'	dziesięć
jednostka	.,	1	jeden

Przedrostek	Oznaczenie	Mnożnik	Nazwa liczby
decy	d	10*	dziesiętna
centy	c	10*	setna
mili	m	I0>	tysięczna
mikro	M	I0^4	milionowa
nano	n	10*	miliardowa
piko	p	10"	bilionowi
Icmto	r	10"	biliardowa
ano	a	10"	trylionowa

_str*^£fl

c

wH

rośH wy da Zietn

wzai^£

jdien]¹

Prawdopodobnie liczą sobie one po... 250 tysięcy lat. Spośród współcześnie najdłużej żyjących ludzi należy wymienić: Japonkę Kamoto Mongo, urodzoną 16.09.1887 (ma zatem 114 lat) i 113 letni Yukichi Chungaini (Japończyk, ur. 1888 r). Amerykanka Maude Farris-Luse, żyła 115 lat i 56dni, zmarła w czasie przygotowywania niniejszego opracowania (w dniu 18 marca 2002 roku).

Również wśród arystokratów wiele osób dożywa sędziwego wieku - na przykład brytyjska Królowa Matka Elżbieta urodziła się w sierpniu 1900 roku, zaś zmarła 30 marca 2002.

Osobniki żyjące na Ziemi systematyzujemy w gatunki.

Gatunek jest to grupa osobników, pochodzący ch od wspólnych przodków, zasiedlających określone siedliska w określonym czasie i w następstwie krzyżowań między sobą dających płodne potomstwo.

Dotychczas poznano ponad 380 tys. gatunków roślin i 1500 tys. gatunków różnych zwierząt. Ocenia się, że mniej więcej tyle samo gatunków nie zostało jeszcze przez człowieka poznanych.

1.4. Kosmiczne determinanty życia

Słowo „determinanta” oznacza czynnik, który umożliwia zaistnienie jakiegoś zjawiska Dla przykładu - aby lód przekształcił się w wodę, musi zostać ogrzany. Ciepło jest zatem determinantą zjawiska przekształcenia wody w stanie stałym (lodu) w wodę w stanie ciekłym. Również istnienie życia na Ziemi determinowane jest przez cały szereg czynników - przez „wiele sprzyjających zbiegów okoliczności” (Szkłowskij).

_#oki

badaj

grecł

upro* jest w wedh

cząst

wpel

1.4.1. Krążenie materii i przepływ energii

Spójrzmy jeszcze raz na żywy organizm: porusza się, spożywa wybrany przez siebie pokarm wydala, oddycha, rośnie, rozmnaża się, reaguje na bodźce, wykazuje stan wewnętrznej regulacji czyi i homeostazy. Z pobieranych przezeń substancji chemicznych powstają wewnątrz jego organizmu inne zachodzi więc ciągła przemiana materii. Jeżeli ze związków prostych powstają związki bardziej złożone taką przemianę nazywamy anabolizmem. Rozpad zaś związków bardziej złożonych na prostsze nosi nazwękatabolizmu. Oczywiście w organizmie żywym, jak w całej przyrodzie, obowiązuj* prawa przyrody, jak np. prawo zachowania energii lub drugie prawo termodynamiki. Zgodnie z tym* prawami tworzenie układów bardziej złożonych (np. związków bardziej złożonych) wymaga nakładu energii. Stąd procesy katabolizmu dostarczają energii, która zużywana jest w procesach anaMumu-Ponieważ jednak część powstającej energii rozprasza się w postaci ciepła i zostaje bezpowrota*

oigar 300 r niesl wydr (nap kilka

„poci

pows

(pokl

biliar

okok

tond

dwutl

zwier

oddyi

irozp

wulk

A aut