DSCN6273 (Kopiowanie)

otrzymamy w pokoleniu FI wyłącznie grochy o czerwonych kwiatach, nasionach żółtych i gładkich . hetcrozygoty AaBbCc. Natomiast każda z tych heterozygot może wytworzyć 8 rodzajów gamet przez ich połączenia (albo przez samozapylcnic roślin pokolenia F,) otrzymujemy 64 typy zygot, gozkład fenotypów przedstawiać będzie się następująco:

kwiaty	nasiona	liczba osobników
czerwone	żółte, gładkie	27
czerwone	żółte, pomarszczone	9
czerwone	zielone, gładkie	9
białe	żółte, gładkie	9
czerwone	zielone, pomarszczone	3
białe	żółte, pomarszczone	3
białe	zielone, gładkie	3
białe	zielone, pomarszczone	1
	Razem	64

6.8.    Plejotropizm

*ó*lAUBCSLEBZt*€fSZy«PATQ

ZT ...

W&DKfeA UTRATA CCPtA

2W!(KVTKf TEMPO

3 i

*"52“"* FOWeCSCMCWOlA O*«TQ0CitCMW JOUfiKKMfl.

TlOUSnOINCWK

W swych doświadczeniach Mendel rozpatrywał jedynie pojedyncze, łatwe do określenia cechy. W rzeczywistości jednak jeden gen może wpływać na różne cechy organizmu. Zjawisko to nazywamy ptejotronowym działaniem genu. Opisany przez Mendla gen A powoduje zabarwienie płatków grochu na kolor czerw ony, lecz powoduje również powstanie barwnych plamek na łodydze i u nasady liści. Gen A jest zatem genem zdolności do wytwarzania H barwnika antocyjanowego (a barwnik ten może pomadzie się w różnych częściach rośliny - nie tylko w płatkach okwiatu). Zjawisko plejotropizmu doskonale ilustruje przykład dziedziczenia genu tzw. szurpatości upierzenia u kur (ryc. 6-21). Prawdopodobnie powoduje on wytworzenie białka, które uniemożliwia właściwy rozwój pióra: jest genem recesywnym.

TT

A zatem kury homozygotyczne w stosunku do genu szurpatości mają pióra łamliwe i wyglądają jak podskubane („szurpate”). Upośledzone upierzenie nie zabezpiecza dostatecznie przed utratą ciepła, co z kolei pociąga za sobą szereg następstw fizjologicznych, prowadzących następnie do zmian w budowie ciała (ryc. 6-21). Choć więc pierwotny efekt genu dotyczy wykształcenia piór. to jego efekty plejotropowe są bardzo różnorodne.

Ryc. 6-21. Plejotropowe działanie genu szurpatości upierzenia u kury.

6.9.    Współdziałanie genów

Wprawdzie jeden gen może wpływać na różne cechy organizmu, lecz także czasem ujawnienie •ię jednej cechy może zależeć od kilku genów (ryc. 6-22).

Bateson i Punnet skrzyżowali dwie odmiany biało kwitnącego groszku pachnącego (Lathyrus odoratus) i ku swemu zdziwieniu stwierdzili, że otrzymane potomstwo kwitło wyłącznie purpurowo łśzydume w drodze samozapylcnia pokolenia F, potomstwo F. rozszczepiło cechy w stosunku 9:7.

Okazało się, że czerwona barwa kwiatów groszku powodowana jest barwnikiem antocyjancm. bu wytworzenia tego barwnika okazało się niezbędne wystąpienie U tego samego osobnika dwóch