DSCN6518 (Kopiowanie)

z pokarmu. Ryby morskie muszą uzupełnić straty wody, która ucieka impmz Piją więc wodę morską, pobierają wraz z wodą z jelit do krwi sód, potas i ehlorkiajoy    •

(w^ń. magnez. siarczany) zagęszczane są w jelicie i wydalane. Ich komork. solne w skreclachpracują w odwrotną stronę: aktywnie wydalają sód i chlorki do otoczenia. Ryby morskie wydalają mocz hipcrtoniczny. U ryb. które w cyklu życiowym zmieniają środowisko ze słodkowodnego na morskie, zmianie ulegają zarówno nawyki (zaczynają pić wodę), jak i czynności wydalnicze skrzel i nerek. Ciekawe rozwiązanie regulacji ciśnienia osmotycznego krwi występuje u spodoustych - mają one bowiem osocze izotoniczne z otaczającą wodą morską, a nawet nieco hipertoniczne. Utrzymanie tak wysokiego ciśnienia osmotycznego jest możliwe dzięki znacznym ilościom mocznika, który występuje w osoczu w stężeniu 1,8%. Woda, zamiast uciekać z ciała ryby przez skrzela, w niewielkiej ilości przez nie wnika, co narządy wydalnicze łatwo rekompensują regulując ilość wydalanego moczu.

Narządami wydalniczymi dorosłych ryb sąpranerkl, natomiast w stadium larwalnym pizednerki (powstające z zawiązków położonych bliżej przodu ciała niż zawiązki pranerek). Serce ryb kosbioszkieletowych różni się nieco od serca ryb spodoustych (ryc. 7-152), bowiem nie posiada tętniącego i zaopatrzonego w zastawki stożka tętniczego; występuje u nich też charakterystyczny tylko dla tej gromady pierścień tętniczy, powstały z podwójnego połączenia korzeni aorty. Jeszcze inaczej wygląda układ krążenia u ryb dwudysznych: przez serce przepływa krew utlenowana, zbierana żyłami z narządu oddechowego (płuc), w związku z czym w sercu ryb dwudysznych występuje unikalna przegroda przedsionka i komory.

Ryby są rozdzielnopłciowc. Większość gatunków jest jajorodna. o zapłodnieniu zewnętrznym, znamy jednak ryby kostnoszkicletowe, u samców których (podobnie jak u spodoustych) płetwy odbytowe przekształcone zostały w narząd kopulacyjny -gonopodium. Przykładem mogą być chętnie hodowane w akwariach mieczyki Hellera (Xiphophorus helleri), gupiki pawie oczka (Poecilia reliculata) czy gambuzje (Gambusia ąffinis), należące do rodziny piękniczkowatych (Poeciliidaę). Zapłodnione jaja rozwijają się w ciele samicy, a więc ryby z tej rodziny są żyworodne. Gupiki i gambuzje pochodzą wprawdzie z Ameryki Środkowej, zostały jednak masowo rozprzestrzenione także w Europie, np. we Włoszech, na Ukrainie, w Czechach i Słowacji, ze względu na niszczenie larw komarów. Większość gatunków ryb ma określone terminy tarła, czyli rozrodu. Składane przez samice jaja (ikrę) podzielić możemy na pelagiczne (unoszące się w toni morskiej) i denne (składane na dnie lub roślinach); ryby słodkowodne składają niemal wyłącznie jaja denne (wyjątkiem w naszych wodach są pizybysze z dalekiej Azji: tołpyga - Hypophtalmichtys molitrix i amur biały - Ctenopharyngodon idella). Ikra następnie zapładniana jest plemnikami samca. Liczba jaj jest wprost proporcjonalna do możliwości ich zniszczenia - na przykład karp (Cyprinus carpio) i szczupak (Esox lucius) znoszą około miliona sztuk jaj, składanych na roślinach zalewanych wodą łąk (część tych łąk wysycha i ikra nie ma szans rozwoju). Niektóre gatunki budują gniazda; na przykład pospolity w polskich stawach i rzekach ciernik (Gasterostm aculealus) odbywa tarło w kwietniu i maju. Samiec w tym czasie przybiera piękną szalę godową i buduje kuliste gniazdo z roślin wodnych, do którego samica składa kilkadziesiąt jaj. zapładnianych następnie przez samca. Samiec stara się o kilka samic, tak by ilość ikry wyniosła około 150 sztuk, po czym strzeże gniazda i młodych, odpędzając nawet znacznie większe od siebie ryby. Żyjący w morzach europejskich (z wyjątkiem Bałtyku) konik morski (Hippocampus guttulatiis) oraz pospolite również w naszym morzu iglicznia (Sygnathus typhle) i wężynka (Nerophis ophidion) mają bardzo ciekawy sposób rozrodu. W czasie tarła samica składa jaja do torby lęgowej samca, utworzonej z fałdów skóry' na brzusznej części jego ciała. Tam zostają zapłodnione i tam następuje rozwój narybku, lak iż u tych gatunków samiec "rodzi” młode. Ryby z rodziny pielęgnicowatych (Cichlidae.) równic/ opiekują się ikrą i młodym narybkiem; samica afrykańskiego gębacza wielobarwnego (tfaploc/iromis muJih tilor' zbiera z gniazdka w piasku zapłodnione jaja do pyska i precz około 10 dni trzyma je w tym specy taty¹¹¹ inkubatorze, aż wylęgną się młode. Małe rybki jeszcze precz pewnien c/as chowają się w nu* niebezpieczeństwa w pysku matki. W przypadku naj-ładniejszej polskiej rybki - różanki (*****