Bóbr inżynier środowiska. Jak jedno zwierzę może zmienić różnorodność ekosyst
Z drugiej strony, łąki bobrowe utrzymywały umiarkowaną aktywność nietoperzy w porównaniu z innymi siedliskami w Massachusetts (Brookes i Fords 2005). W Borach Tucholskich stwierdzono istotnie wyższą aktywność czterech gatunków nietoperzy (karlika większego Pipistnllus nathusii, karlika malutkiego Pipistrellus pipistrellus, karlika drobnego Pipistrellus pygmaeus i borowca wielkiego Nyctalus noctula) na odcinkach drobnych cieków przekształconych przez bobry (tamy, zalewy, cięcia) niż na odcinkach nieprzekształconych (Ciechanowski i in. 2008). Bobry mogą padać ofiarą ssaków drapieżnych i niekiedy stanowić dla nich ważny pokarm, szczególnie dla wilka Canis lapus, baribala Ursus americanus, natomiast norki amerykańskie i wydry jedynie sporadycznie mogą chwytać młode bobry (Rosell i in. 2005).
Podsumowanie
Aktywność bobra europejskiego i kanadyjskiego powoduje niekiedy wielkoskalowe przeobrażenia warunków siedliskowych wielu gatunków zwierząt i roślin. Szczególnie duże znaczenie może ona mieć w dolinach małych cieków, gdzie aktywność ta nie ogranicza się do ścinania drzew, ale również obejmuje budowę tam i tworzenie stawów bobrowych. W dolinach takich bobra można postrzegać jako gatunek zwornikowy, bez którego nie istniałyby siedliska życia wielu innych gatunków (Zwolicki 2005). Dlatego też, reintrodukcja bobra może stanowić skuteczną i tanią metodę renaturyzacji zdegradowanych przez człowieka obszarów wodno-btotnych, szczególnie poddanych wcześniej melioracjom, a także środek prowadzący pośrednio do znacznego zwiększenia różnorodności biologicznej danego terenu. Należy jednak pamiętać, że część gatunków (np. ryby i wodne bezkręgowce zgrupowań lotycznych) może wycofać się z danego terenu na skutek piętrzeń i zalewów. Bobry mogą również doprowadzić do degradacji ostatnich, niezdegradowanych jeszcze przez człowieka płatów naturalnej roślinności leśnej i doprowadzić do ustąpienia niektórych rzadkich lub zagrożonych taksonów. Dlatego, zarówno decyzja o reintrodukcji, jak i późniejszy sposób zarządzania wsiedloną populacją muszą być rozpatrywane indywidualnie zależności od charakterystyki lokalnego ekosystemu i walorów przyrodniczych danego terenu.
Literatura
Anderson C. B., Pastur G. M., Lencinas M. V,, Wallem P. K., Moorman M. C., Rosemond A. D. 2009. Do Introduced North American beavers Castor Canadensls engineer differently in Southern South America? An overview with impllcations for restoration. Mammal Review 39: 33-52.
Baker, B.W., Hlll, E. P., 2003. Beaver Castor canadensls, In: Feldhamer, G.A.,
Thompson, B.C., Chapman, J.A. (Eds.), Wild Mammals of North America: Biology, Management, and Conservation. The John Hopkins Unlverslty Press, Baltimore, pp. 288-310.
Batbold, J., Batsaikhan, N., Shar, S., Amorl, G., Hutterer, R., Kry&tufek, B„ Yigit, N., Mitsain, G. & Muhoz, L.J.P. 2008. Castor fiber. [W:] IUCN 2009. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2009.2. <www.iucnredlist.ora>. Wstęp 19 grudnia 2009.
Biały K., Załuski T. 1994. Rola bobra europejskiego Castor fiber L. w renaturyzacji uregulowanego cieku i przyległego otoczenia. Zeszyty Naukowe AR Wrocław, Konferencje 3 (246): 21-29
Brooks, R.T., Ford, W.M., 2005. Bat activity in a forest landscape of Central Massachusetts. Northeast. Nat. 12, 447-462.
Butler, D.R., Malanson, G.P., 2005. The geomorphic Influences of beaver dams and failures of beaver dams. Geomorphology 71,48-60.
Campbell, R.D., 2006. What has the beaver got to do with the freshwater mussel decline? A response to RudzTte (2005). Acta Unlv. Latviensis, Biol. 710: 159-160.
Ciechanowski M., Rogalska W., Rynkiewicz A., Zwolicki A. 2008. Activities of beavers Castor fiber may improve habitat quality for foraging vespertilionid bats. X!th European Bat Research Symposium, Cluj-Napoca, Romania, 18-22 August, 2008 [abstrakt].
Ciechanowski M., Sikora A., Zieliński S. 2007. Inwentaryzacja i waloryzacja przyrodnicza postulowanego rezerwatu „Wyspy na Jeziorze Wdzydze". Collen, P,
Gibson, R.J., 2001. The generał ecology of beavers (Castor spp.) as reiated to their influence on stream ecosystems and riparian habitats, and the subsequent effects on fish - a review. Rev. Fish Biol. Fisheries
»l 10, 439-461.
ek, L., LOscher, B., Ohłhoff, D., 2007. Beaver ponds as habitat of )hibian communities in a central European highland. Amphibia-Fteptllia 28, 493-501.
77