DSC
17 (15)

Juliusz Kleiner jako badacz i wydatoca Słowackiego

2.    Modernizuje się pisownię i poprawia się zupełnie niewątpliwe omyłki druku.

3.    Rewizji generalnej podlegają cytaty, jednolicie sprawdzone z Ihic /ami wszystkimi w wydaniu z lat 1952-1975 i z Dziełami w wydaniu t 1959 r„ gdzie idzie o teksty nie objęte wydaniem Dzieł wszystkich. Ten /ubieg wydal się konieczny. J. Kleiner cytował z pamięci, co dało się wielokrotnie stwierdzić, lokalizował cytaty tylko wyjątkowo. Był to zresztą, jak wielokrotnie doświadczenia wydawcy przekonały go o tym, wypadek nic odosobniony. Nie było w latach powstawania monografii postulatu absolutnej wierności w cytowaniu. W wydawnictwie nie siedział adiustator sprawdzający na tym odcinku uczonego.

4.    Przypiski autora zostały przeredagowane i zapis ujednolicony według dzisiejszej normy. W przypisach sformułowanych przez J. Kleinera na pierwszy rzut oka widoczna jest dowolność w redagowaniu opisów bibliograficznych. W ten sposób nie można było ich pozostawić.

5.    Tytuły rozdziałów J. Kleiner dawał,tylko w Przeglądzie treści. Dla wygody czytelników zdecydowano zamieścić je w tekście głównym.

Literatura przedmiotu z kolei zmieniła niejedno

6.    Autor (zm. 1957) w ciągu trzydziestu lat od zakończenia monografii zrewidował w licznych rozprawach i studiach szereg przemyśleń i konstatacji wypowiedzianych w dziele; narosła ogromna literatura przedmiotu w ciągu lat sześćdziesięciu. Te rzeczy trzeba przynajmniej „pokwitować”. Ale modyfikacje w tekście J. Kleinera byłyby niestosowne, z całą pewnością nieadekwatne wobec jego poglądów na sprawę, już przez to samo, że nie były pełne (możliwe byłoby zawsze pominięcie jakiegoś istotnego szczegółu), rozsadziłoby pracę kompozycyjnie. Nie można zmieniać np. partii dotyczącej Rozłączenia, utworu, który badacz już po wydaniu monografii uznał za wiersz do matki. Nie można do analizy Króla-Ducha wprowadzić ani wyników rozprawy pt. Her w zaświatach, ani zastąpić jej artykułem Stulecie „Króla-Ducha” z 1947 r. Trzeba pozostawić analizę Zawiszy Czarnego w redakcji pierwotnej: nie wolno włączyć do odpowiedniego rozdziału artykułu o ustaleniu układu dzieła z 1954 r. Wszystkie te uzupełnienia rozsadziłyby kompozycję dzieła. Precedensy takiego postępowania były, np. włączenie osobnej rozprawy o Nadobnej Paskwalinie do odpowiedniego tomu Historii literatury polskiej R. Piłata, wydawanej przez jego uczniów. Ale tu wydawca (L. Bernacki) miał do czynienia z tekstem rękopiśmiennym zarówno monografii, jak i studium poświęconego jednemu poematowi. W dziele, które otrzymało od autora kształt drukowany, takie „szufladki” gg «»

uściśliła niejeden fakt. Przykład najbardziej jaskrawy: Fc

33

V