Wykład: WPROWADZENIE PO PSYCHOLOGII ROZWOJU CZŁOWIEKA
Przedmiotem ps. Rozwoju człowieka są zmiany dokonujące się w psychice i zachowaniu się człowieka z punktu widzenia zmian jakim podlegają one w czasie (w różnych fazach jego życia). Rozwój oznacza zmiany w danym obszarze zjawisk. Psychologia rozwojowa zajmuje się badaniem rozwoju psychicznego człowieka.
We współczesnym ujęciu czas przesiał być utożsamiany z wiekiem życia Wiek życia przesiał być traktowany jako podstawa wyjaśniania zmian rozwojowych Służy on głównie do opisu i porządkowania zmian. Traktowany jest jako oś, na której pojawia się dane zdarzenie, znamionujące zmianę rozwojową, takie jak np. początek mowy, czy skok pokwitaniowy. Wiek życia jest takie specyficzną zmienną, która nie działa samodzielnie, ale wyraża skumulowane działanie wielu in. zmiennych np. biologiczne dojrzewanie organizmu, podejmowanie nowych ról społecznych i związane z tym doświadczenia itp.
Problematyką zmian w zachowaniu i procesach psychicznych zajmują się także inne dziedziny psychologii (np. kliniczna, psychopatologia, społeczna...). Specyfika przedmiotu badania ps. rozwojowej polega jednak na tym, że ZAJMUJE SIĘ ONA BADANIEM ZMIAN SZCZEGÓLNEGO RODZAJU, a mianowicie ZMIAN ROZWOJOWYCH.
Tradycyjna ps. rozwojowa przyjmowała, że zmiany rozwojowe psychiki są powiązane przyczynowo z procesami biologicznego dojrzewania organizmu, a więc występują tylko w dzieciństwie i okresie dorastania. Przedmiotem badań były więc zmiany rozwojowe dzieci i młodzieży. Sądzono przy tym, ze procesy rozwoju kończą się wraz z osiągnięciem dojrzałości, a więc życie psychiczne człowieka dorosłego charakteryzuje stabilność i brak zmian rozwojowych.
Psychologia współczesna stoi na stanowisku, że rozwój psychiczny człowieka trwa przez całe życie tj. od jego poczęcia aż do śmierci, pfzy czym zmiany rozwojowe w wieku dojrzałym nie są ani mniej liczne, ani mniej głębokie niż te, które dokonują się w dzieciństwie.
ZWRÓCENIE UWAGI NA ZMIANY ROZWOJOWE ZACHODZĄCE W OKRESIE DOROSŁOŚCI I OKRESIE PRENATALNYM OZNACZA ISTOTNĄ ZMIANĘ W SPOSOBIE UJMOWANIA PRZEDMIOTU BADAŃ WSPÓŁCZESNEJ PSYCHOLOGII ROZWOJU CZŁOWIEKA W PORÓWNANIU Z TRADYCYJNĄ, ZAJMUJĄCĄ SIĘ BADANIEM ROZWOJU PSYCHICZNEGPO DZIECI I MŁODZIEŻY, czyli ZAJMUJE SIĘ
BADANIEM ROZWOJU PSYCHICZNEGO CZŁOWIEKA W CIĄGU CAŁEGO ŻYCIA (life - spain
developmental psychology).
PODSTAWOWE PROBLEMY WSPÓŁCZESNEJ PSYCHOLOGU ROZWOJU CZŁOWIEKA
Przedmiotem badań psychologii rozwoju człowieka jest psychika i zachowanie się człowieka w aspekcie zmian jakim podlegają one w czasie.
Podstawowe problemy teoretyczne zawierają się więc w pytaniach odnoszących się do tego przedmiotu.
1. CO SIĘ ROZWUA? v
2. PO CO SIĘ ROZWIJA? (Ku czemu rozwój zmierza?)
3. JAK SIĘ ROZWIJA? (Jaki jest przebieg procesu rozwoju (liniowy lub ciągły), czy tez można w nim wyróżnić stadia, etapy, fazy, cykle przemian; Jaki jest mechanizm zmian rozwojowych? Jakie jest tempo, rytm, dynamika rozwoju?
4. DLACZEGO SIĘ ROZWIJA? (Co powoduje, że człowiek się zmienia?), jakie czynniki wpływają na jego rozwój?
Inne przykładowe pytania;
• Czy i ewentualnie jaką rolę w rozwoju psychicznym człowieka odgrywa uczenie się i nabywanie ^ doświadczenia?
W • Jaki jest charakter rozwoju, czy cechuje go ciągłość czy nieciągłość?
• Czy w życiu człowieka występują okresy o szczególnym znaczeniu dla dalszego rozwoju lub okresy
szczególnej podatności na zmiany rozwojowe?
• Jaką rolę w rozwoju psychicznym człowieka odgrywąją różne /darzenia życiowe i sposoby radzenia sobie t