DSC02 (6)

_Członk^owie grupy i outsiderzy

i ^jach akademickich, gdzie przyjęte obyczaje nakładają _evme hamulce, prowadzi to do analizy postawy ideologicznej przeciwnika (która często degeneruje *ię w źle skrywane insynuacje ad kominem). W obu przypadkach | V _proces ma swoje źródła w zbiorowym poczuciu zagrożenia [ I j sam z kolei to poczucie wzmaga.®

I Zmiana społeczna i myśl społeczna

r Poszukiwanie przyczyn społecznych zwiększonego zain-teresowania socjologią wiedzy, a także pewnych trudności | teoretycznych, jakie one rodzą, ma typowy dla socjologii I wiedzy charakter idei, która stanowi swą własną egzempli-* fikację. Zakłada się wzajemne związki między myślą a spo-j ieczeństwem, a w szczególności istnienie warunków spc-_| lecznych tworzących lub niszczących wspólną płaszczyznę I porozumienia intelektualnego, w ramach której mogą wy-! stępować najbardziej zasadnicze różnice stanowisk. Mi-r chael Polanyi⁴ wnikliwiej od innych ⁵ opisał, jak wzrost | wiedzy zależy od złożonego zespołu stosunków społecz-j nych opartych w dużej mierze na zinstytucjonalizowanym I wzajemnym zaufaniu między naukowcami. W jednym

I z licznych fragmentów poświęconych tej kwesti czytamy.

„W społeczeństwie idealnie wolnym każdy miałby łatwy j dostęp do prawdy: do prawdy w nauce, sztuce, religii ■ i sprawiedliwości — zarówno w życiu publicznym, jak pry-j watnym. Jednakże praktycznie nie jest to osiągalne; kaś-| dy ma bezpośredni dostęp do stosunkowo wąskiego zakre-| su prawd, zaś co do reszty musi zaufać innym. W istocie zapełnianie warunków, w których ludzie mogliby na sobie gnjamnif polegać, jest jedną z głównych funkcji 29

|f - IB ■ i 397