186 ANDRZEJ H. JASIŃSKI. KAZIMIERZ MEREDYK
Zweryfikowane projekty są — jak już wspomniano — wdrażane do produkcji w przedsiębiorstwach. Niektóre z rozwiązań (licencje) mogą być przedmiotem sprzedaży za zagranicę. Przedsiębiorstwa wdrażają zarówno pomysły własne, jak i zakupione od placówek naukowych oraz licencje zagraniczne. Z uwagi na znaczenie niektórych rodzajów zmian technicznych dla rozwoju gospodarki, część pożądanych nowości może być stymulowana przez państwo (na przykład w formie oferowanych licencji) lub przez jednostki badawczo-rozwojowe, stowarzyszenia naukowo-techniczne, wyspecjalizowane organizacje pośredniczące w transferze techniki itp. Zasadnicza część projektów winna być jednak rezultatem „ssania” ze strony producentów.
Projekty z kolei materiał izują się w postaci nowych wyrobów gotowych, (Jako postać przejściową traktujemy prototyp nowego rozwiązania naukowo--technicznego). Powstające innowacje poddawane są wstępnej ocenie wewnętrznej (tj. w przedsiębiorstwie wdrażającym) oraz ocenie zewnętrznej - z udziałem potencjalnych użytkowników. Weryfikacja zewnętrzna powinna odbywać się głównie poprzez testowanie produktu na rynku oraz — w wypadku innowacji' strategicznych - w konfrontacji z ustaleniami państwowej strategii naukówo--technicznej. Podstawowym kryterium podjęcia decyzji o rozpoczęciu produkcji na skalę przemysłową winien być spodziewany zysk, a w wypadku nowości! o charakterze strategicznym — uzupełniająco również kryteria społeczno-polityczne, określone przez państwo.
Wreszcie nowe produkty są wprowadzane do sprzedaży przez ich wytwóf&l ców we współpracy z jednostkami handlowymi; część jest eksportowana Jed- , nocześnie rozpoczyna się proces dyfuzji. Na rynku dokonuje się ostateczna selekcja innowacji, której zasadniczym kiyterium powinien być stopień zaspokojenia przez dany wyrób potrzeb społecznych. Rynek więc występuje tutaj w roli głównego weryfikatora nowej produkcji.
Pytania sprawdzające do rozdziału 11
1. Jakie elementy procesu gospodarczego określają poziom wskaźnika ogólnej efektywności?
2. Czym jest efektywność i jakie problemy powstąją w trakcie jej mierzenia '
3. Wymień parametry funkcji produkcji o postaci Q ■ C + L i przedstaw ich interpretację ekonomiczną. Które z nich są parametrami stałymi funkcji?
4. Jaki związek istnieje między stopą wzrostu wydajności pracy a stopą wzrostu pracochłonności? Przedstaw go w formie algebraicznej.
5. Przedstaw w formie algebraicznej związek między stopą wzrostu produktywności kapitału a stopą wzrostu knpitnlocliłonności.