DSC�78

O. Słońce z nieba, mój władco, wszelkie sprawy człowieka, psa,

świni czy zwierza polnego

Ty co dzień postanawiasz, o Słońce⁵.

2. BOG NIEBA METEOROLOGICZNEGO

Najwyższym bogiem religii hetyckiej jest bóg nieba meteorologicznego i burzliwego, odpowiednik hurryckiego Teszupa, babilońskiego Adada, sumeryjskiego Enlila (rozdz. III, 2). Ten także jest bóstwem osądzającym: jego działalność sędziowska odnosi się przede wszystkim do postępowania panujących, do sporów pomiędzy książętami; ten, któremu wyrok boga będzie przychylny, odniesie zwycięstwo nad przeciwnikiem, sukces w wojnie itd.⁶ Tak na przykład bóg nieba meteorologicznego miasta Nerik, jedna z wielu lokalnych form hetyckiego boga najwyższego, rozsądza spór między Hattusilisem a jego wujem, i tak też wzywa się boga nieba meteorologicznego, aby rozsądził spór Artatamy Hurrytów i Tusratty Mitannów, Mursilisa z jego przeciwnikiem itd.

Z tego samego tytułu bóg ów uczestniczy (wraz z bogiem słońca) w zawieraniu traktatów: stoi na czele (albo na jednym z czołowych miejsc) długich spisów bóstw przysięgi, w których imieniu owe traktaty się zawiera. W ugodzie między Hattusilisem królem Hetytów a Ramzesem II bóg nieba meteorologicznego (Teszup) — z racji swojej natury meteorologicznej i burzliwej utożsamiany przez Egipcjan z ich Setem jest boskim reprezentantem narodu Hetytów, podczas gdy Egipt reprezentowany jest przez boga Ra ⁷.

3. „BOGOWIE KRÓLA’*

Wszystkowidzenie przypisuje się „bogom króla” w jednym z tekstów Boghazkoi, zawierającym instrukcje dla urzędników pałacowych, których obowiązkiem było chronienie króla przed wszelkim zetknięciem z tym, co nieczyste:

„Jeśli ktoś popełni coś nieczystego lub wywoła niesmak króla, a wy powiecie: «król nas nie widzi», to przecież bogowie króla wszystko widzieć będą”¹*.