Magazyn6
9101

283

BANKI

b) wybory członków Rady Banku i Komisji Rewizyjnej, c) wszelkie sprawy wniesione przez Radę Banku, d) powiększenie kapitału zakładowego, e) inne zmiany statutu, f) likwidacja Banku.

Rada Banku składa się: z Prezesa, Wice-Prezesa, 12-tu członków wybieranych przez Walne Zebranie oraz Komisarza, mianowanego przez Ministra Skarbu. Rada Banku nadaje ogólny kierunek działalności Banku, nadzoruje czynności organów wykonawczych Banku, jest uprawniona do rozstrzygania wszystkich spraw, które nie są zastrzeżone na rzecz Walnego Zebrania; między innemi Rada ustala wysokość stopy dyskontowej.

Prezes Banku i zastępujący go w razie nieobecności Wice-Prezes mianowani są przez Prezydenta Rzeczypospolitej na wniosek Rady Ministrów na okres pięciu lat. Prezes sprawuje zwierzchni nadzór nad całą działalnością Banku, przewodniczy Radzie Banku, czuwa nad wykonaniem jej uchwał. Prezesowi przysługuje prawo zawieszania uchwał Rady, jeśli — zdaniem jego — wykraczają przeciw ustawom, statutowi Banku łub interesowi państwowemu.

Dyrekcja jest organem wykonawczym i administracyjnym Banku. Składa się z Naczelnego Dyrektora i Dyrektorów, wybranych przez Radę i zatwierdzonych przez Ministra Skarbu.

Komisja Rewizyjna składa się z 5 członków, wybranych przez Walne Zebranie. Statut Banku przewiduje zasadniczo obowiązek wymiany wypuszczonych biletów na każde żądanie i w nieograniczonych ilościach na monety złote, postanawia jednak równocześnie, że moment rozpoczęcia tej wymiany zostanie oznaczony Rozporządzeniem Rady Ministrów. Do tego czasu Bank wymienia bilety podług swego wyboru na monety złote, na sztaby złote lub na czeki zagraniczne w walucie wymienialnej na złoto. W praktyce Bank dokonuje wymiany biletów na czeki zagraniczne.

Zasady pokrycia biletów ulegały kilkakrotnie zmianom. Podług pierwszego statutu z r. 1924 obieg biletów musiał być pokryty eonaj mniej w 30% zapasem złota, pieniędzy zagranicznych i dewiz. Zmiana statutu z r. 1926 wprowadziła możność obniżenia pokrycia poniżej 30%; w tym jednak wypadku Bank zobowiązany był do płacenia Skarbowi progresywnego podatku emisyjnego oraz do utrzymywania stopy dyskontowej na poziomie wyższym od 6%. W r. 1927 rozciągnięto obowiązek pokrycia kruszcowo-walutowego również na natychmiast płatne zbowiązania, polnosząc jednocześnie normę pokrycia z 30% na 40% z tern, że zapas złota powinien wynosić eona j mniej % minimalnego pokrycia.

Dewaluacja funta angielskiego oraz zawieszenie przez szereg innych krajów wymienialności banknotów na złoto skłoniły Bank w r. 1933 do ponownego zrewidowania zasad pokrycia i to w tym kierunku, że do pokrycia kruszcowego zalicza się odtąd tylko złoto w monetach i sztabach, a pieniądze zagraniczne i dewizy włącza się do t. zw. pokrycia bankowego. Pokrycie złotem w wysokości eonaj mniej 30% powinno być utrzymane w stosunku do obiegu biletów bankowych oraz sumy natychmiast płatych zobowiązań Banku, przekraczającej 100 miljonów złotych. Bilety bankowe, znajdujące się w obiegu, a niepokryte złotem, muszą być pokryte: a) pieniędzmi zagranicznemi i dewizami, b) zdyskonto-wanemi wekslami, wairrantami, papierami wartościowani i kuponami, c) zapasem polskich monet srebrnych i bilonu, z tern, że zapas ten nie może przekraczać 5% ogólnej sumy emisji biletów, d) pożyczkami zastawowemi, e) zapasem papierów procentowych, f) długiem Skarbu Państwa do kwoty 100 miljonów złotych (do r. 1932 do kwoty 50 miljonów złotych). Poza czynnościami emisyjnemi do zakresu działalności Banku statut zalicza: a) dyskonto weksli, warrantów, papierów wartościowych i kuponów, b) udzielanie pożyczek zabezpieczonych: złotem i srebrem, papierami wartościowemi o stałem oprocentowaniu, notowanemi na giełdach polskich, do wysokości nieprzewyższającej 30% (do r. 1936 — 20%) sumy portfelu wekslowego Banku, — wekslami oraz pieniędzmi zagranicznemi i dewizami, c) kupno i sprzedaż złota i srebra, d) kupno i sprzedaż pieniędzy zagranicznych oraz dewiz, e) kupno i sprzedaż papierów procentowych państwowych, komunalnych 1 hipotecznych, notowanych na giełdach krajowych, z tern, że ogólna suma zużyta na zakup tych papierów nie może przekraczać 150 miljonów złotych (do r. 1935 — 10% kapitałów własnych Banku), f) przyjmowanie wkładów i otwieranie rachunków żyrowych, g) sprzedaż przekazów i wypłat na własne