Ekonomika turystyki R Łazarek (50)

rosyjskich, wietnamskich i arabskich biznesmenów, którzy zaczynali od handlu walizkowego, a teraz przyjeżdżają solidnymi samochodami z kilkunastoma tysiącami dolarów w kieszeni. W 1994 r. bez tego bazaru Warszawa nie miałaby 15 min przybyszów i ponad 2 min osób korzystających z noclegów w różnych rodzajach bazy noclegowej™.

Według Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową w 1996 r. spośród dwudziestu wielkich bazarów w Polsce pierwsze miejsce zajmował bazar w Tuszynie (niedaleko Łodzi) z obrotem 1,6 młd zł, następnie Stadion Dziesięciolecia w Warszawie z obrotem 1,2 mld zł, na trzecim miejscu był bazar w Głuchowie, na czwartym bazar w Rzgowie, Łączna powierzchnia 15 bazarów zajmowała ponad 100 ha, co stanowiło 40% całkowitej powierzchni handlowej w Polsce³⁹.

W drugiej połowie lat osiemdziesiątych i w latach 1990-1991 „polskie bazary” istniały w Grecji, Austrii, w miejscowościach wypoczynkowych w Jugosławii, w miastach portowych Szwecji i Finlandii, gdzie dopływały polskie promy, a po zburzeniu „berlińskiego muru” znany był polski bazar w Berlinie.

Polscy turyści-hobbyści i dzialkowicze wiedzą wszystko o bazarach kwiatowych w Holandii i o holenderskim bazarze na centralnym rynku Starego Miasta w Bremie w Niemczech. Wszyscy znają, przynajmniej ze słyszenia, niezapomniane i nieporównywalne bazary począwszy od Stambułu, przez Kair aż do Damaszku i Aleppo w Syrii. Sławę zdobywa też bazar na Łużnikach w Moskwie. Podobnie znane wśród hobbystów-koniarzy są aukcje koni w Janowie Podlaskim, na które przyjeżdżają nabywcy z całego świata.

Rozwój środków łączności sprawił, że dla dokonania transakcji kupna-sprzedaży nie jest konieczne osobiste spotkanie się nabywcy ze sprzedawcą. Dlatego pojęcia „rynku” używa się w znaczeniu przenośnym w celu określenia całokształtu transakcji kupna i sprzedaży oraz warunków, wjakich te transakcje przebiegają, a także jak kształtują ogólną podaż i popyt oraz poziom cen. W ten sposób rynek spełnia funkcje informacyjne i regulujące⁴⁰.

Rynek jest to zespół warunków, które doprowadzają do kontaktów między kupującymi i sprzedającymi w procesie wymiany dóbr i usług. Rynek jest syntetycznym pojęciem określającym proces prowadzący do tego, że decyzje gospodarstw domowych dotyczące konsumpcji alternatywnych dóbr i usług, decyzje przedsiębiorstw o tym, co i jak wytwarzać, oraz decyzje pracowników dotyczących tego, jak wiele i dla kogo pracować, zostają wzajemnie uzgodnione dzięki odpowiednim dostosowaniom cen⁴'. Stąd też przez analogię można zdefiniować rynek turystyczny jako syntetyczne pojęcie określające proces prowadzący do tego, że decyzje gospodarstw domowych dotyczące alternatywnych produktów

^3il J. Dudek: Turystyka handlowa, kola i znaczenie społeczno-gospodarcze, targowiska „ Jarmark Saski" na StadionieX-lecia w Warszawie, praca magisterska napisana pod kierunkiem dr hab. Romana Łazarka, SGH, Katedra Poziomu Życia i Konsumpcji, Warszawa 1994-1995.

¹⁹ E. Wesołowska: Potentaci w _>yszczękąch'\ „Życie”, 6 XII 1996.

⁴⁰ Por. J. Altkorn: op. cit., s. 18.

⁴¹ D. Begg, S. Fischer, D. Dombusch: Ekonomia, t. 1, PWE, Warszawa 1993, s. 40 i 82.