FunkcjonowanieRynku R09'0 271

—    zmieniające się zdolności adaptacyjne lub kreatywne konkurentów.

W zależności od relacji między tymi zjawiskami oraz kierunku ich zmian mechanizm konkurencji staje się mniej lub bardziej sprawnym regulatorem procesów' alokacji zasobów oraz podziału dochodów między podmiotami rynku.

Mechanizm konkurencji na rynku oraz jego treść i struktura nie są trwałe. Zmianom ulega również stopień sprawności tego mechanizmu, który zależy przede wszystkim od:

—    form konkurencji oraz poziomu jej intensywności,

—    rodzajów konkurencji oraz towarzyszących im instrumentów.

FORMY ORAZ

INTENSYWNOŚĆ

KONKURENCJI

1. Formy konkurencji

Konkurenta między sprzedawcami może przybierać różne formy. Kształtują się one pod wpływem istniejących form rynku oraz stopnia jego doskonałości, który decyduje o stopniu doskonałości konkurencji.

Uwzględniając kryterium stopnia doskonałości konkurencji, można wyróżnić jej dwie krańcowe formy:

—    konkurencję doskonałą,

—    konkurencję niedoskonałą.

Konkurencja doskonała powstaje i rozwija się na gruncie doskonałego rynku. Występuje więc ona wtedy, kiedy istnieje¹:

—    wysoki stopień zatomizowania rynku, wynikający z istnienia wielu sprzedawców i nabywców, których charakteryzuje mały udział w ogólnej wielkości podaży i popytu w danym segmencie rynku,

—    w'ysoki stopień homogeniczności przedmiotów wymiany (produktów, usług, pracy) oraz preferencji podmiotów' rynku,

—    swoboda wejścia na rynek przez sprzedawców i nabywców oraz swoboda opuszczenia rynku,

—    wysoki stopień przejrzystości rynku, W7rażający doskonałą wiedzę sprzedawców i nabywców o kształtowaniu się sytuacji rynkowej oraz jej zmianach,

271

1

A. Redslob, Theorie microeconomiąue, jw., s. 69.